Takie wnioski płyną z wyników badania HSBC 2025 Global Trade Pulse Survey, które oferuje wgląd w plany biznesowe i nastroje ponad 5700 międzynarodowych firm na 13 rynkach w zakresie ceł i handlu. Badanie ujawnia, że dwie trzecie korporacji już doświadczyło wzrostu kosztów z powodu niepewności związanej z taryfami celnymi i handlem – a najgorsze może dopiero nadejść.

Firmy przewidują dalszy wzrost kosztów

Firmy spodziewają się dalszego wzrostu kosztów zarówno w perspektywie krótkoterminowej (73%), jak i długoterminowej (72%). Przedsiębiorstwa spodziewają się również średniego spadku przychodów o 18% z powodu opóźnień w łańcuchach dostaw. Ponad połowa respondentów (51%) uważa, że rosnące koszty są najważniejszym problemem dla strategii łańcucha dostaw, a 85% korporacji zrewidowało lub planuje zrewidować swoją strategię cenową w górę, aby odzwierciedlić wyższe koszty lub zmiany rynkowe.

Ponad trzy czwarte przedsiębiorstw (78%) musi ponownie przemyśleć swój długoterminowy model biznesowy. Jeśli niestabilność taryf utrzyma się w ciągu najbliższych dwóch lat, 43% firm ponownie przemyśli swoją strategię ekspansji międzynarodowej, a 39% przeniesie swoją uwagę na rynki krajowe lub regionalne.

Pomimo tych przeciwności, optymizm co do rozwoju globalnego handlu jest silny. Prawie 9 na 10 przedsiębiorstw (89%) jest przekonanych o swojej zdolności do rozwoju handlu międzynarodowego w ciągu najbliższych dwóch lat. Firmy rekonfigurują również swoje łańcuchy dostaw i ponownie oceniają sposób i miejsce prowadzenia działalności. Większość z nich podejmuje działania lub planuje przeprowadzenie nearshoringu (przeniesienie produkcji bliżej kluczowych rynków klientów, 83%) i reshoringu (przywrócenie produkcji do kraju macierzystego, 77%).

Presja handlowa jako katalizator innowacji?

Firmy, które najprawdopodobniej zainicjują nearshoring, praktykę zyskującą największą popularność w sektorach o globalnej ekspozycji i skoncentrowanych na produkcji, to firmy z branży technologii, mediów i telekomunikacji (87% podjęło takie działania lub planuje je podjąć). Firmy, które najprawdopodobniej doświadczyły do tej pory wzrostu kosztów, to te z sektora konsumenckiego (70%), a następnie opieki zdrowotnej (69%) i TMT (69%).

Co ważne, ogromna liczba respondentów postrzega presję handlową jako katalizator innowacji, a 77% twierdzi, że zachęciła ich ona do ewolucji i poszukiwania nowych możliwości. Wiele firm (58%) wdrożyło już nowe technologie lub platformy, 56% poprawiło wewnętrzną wydajność lub strukturę kosztów, a 51% opracowało nowe produkty lub usługi.

Badanie wskazuje na pojawienie się nowych korytarzy handlowych na niektórych z badanych rynków i widzimy, że globalne firmy wzmacniają swoje relacje z kluczowymi rynkami poza swoimi granicami. Malezja (61%) i Wietnam (52%) rozszerzają swoje relacje z Chinami; Indie (54%) i Stany Zjednoczone (51%) z Europą, a Wielka Brytania (46%) i Indie (62%) ze Stanami Zjednoczonymi. Na niektórych rynkach utrzymuje się optymizm co do wzrostu handlu międzynarodowego, na czele z Indiami (96%) i Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi (94%).

Duże firmy skłonne do wdrażania nowych technologii

Zgodnie z globalnymi pozytywnymi prognozami, większe firmy (o przychodach powyżej 2 mld USD) są przekonane o swojej zdolności do rozwoju handlu międzynarodowego w ciągu najbliższych dwóch lat (82%), choć w mniejszym stopniu niż średnia (89%).

Są one również bardziej skłonne do wdrażania nowych technologii lub platform cyfrowych w odpowiedzi na niepewność w handlu w porównaniu z mniejszymi firmami (o przychodach poniżej 500 mln USD) – 63% w porównaniu z 56%. Większe firmy są bardziej ostrożne niż mniejsze korporacje w podejmowaniu decyzji i jest bardziej prawdopodobne, że już opóźniły lub wstrzymały inwestycje (38% vs. 30%). Dzieje się tak pomimo tego, że większe firmy mają znacznie szerszy dostęp do puli kapitału obrotowego. Z drugiej strony, mniejsze firmy są często bardziej zwinne i szybsze w podejmowaniu decyzji, mimo że nie dysponują tak dużym kapitałem jak ich większe odpowiedniki.

– Obecny krajobraz taryf celnych i niepewności w handlu stanowi poważne wyzwanie dla przedsiębiorstw, ale wykazują one dużą odporność i zdolność adaptacji w sposobie działania. Biorąc pod uwagę, że ponad 70% firm spodziewa się trwałego wzrostu kosztów, a przedsiębiorstwa stoją w obliczu średnio 18% spadku przychodów, konieczność strategicznej adaptacji jest oczywista. Poruszanie się w tym klimacie wymaga nie tylko zwinności, ale także silnego partnerstwa, aby zapewnić trwały wzrost w zmieniającej się globalnej gospodarce – mówi Vivek Ramachandran, dyrektor ds. globalnych rozwiązań handlowych w HSBC

– Pomimo wyzwań związanych z rosnącymi kosztami i zakłóceniami w łańcuchach dostaw, zdecydowana większość firm pozostaje przekonana o możliwościach rozwoju handlu międzynarodowego w najbliższych dwóch latach. Jasny jest również kierunek, jaki zamierzają wybrać zarządy przedsiębiorstw. Większość respondentów wskazuje, że obecna presja rynkowa sprzyja innowacjom, a ponad połowa firm wdrożyła nowe technologie lub zrewidowała swoją strukturę kosztową. Dodatkowo widać wyraźnie silny trend do nearshoringu i reshoringu. To pokazuje, że przedsiębiorstwa aktywnie dostosowują się do zmieniających się warunków i szukają nowych dróg rozwoju – podsumowuje Dariusz Kucharski, Dyrektor Generalny HSBC w Polsce.

Pełny raport HSBC 2025 Global Trade Pulse Survey można pobrać tutaj.