– Rok 2024 okazał się przełomowy dla rynku pożyczek pozabankowych, a dane opublikowane przez Biuro Informacji Kredytowej tylko potwierdzają dynamiczny rozwój tego sektora. Z łącznym wynikiem 21,7 miliarda złotych udzielonych pożyczek, rynek pozabankowy zyskał na znaczeniu i wykazał imponujący wzrost o 49% w porównaniu do roku poprzedniego. Szczególnie widoczny jest wzrost w kategorii pożyczek gotówkowych, które osiągnęły wartość 15 miliardów złotych (+49,6% r/r) oraz pożyczek celowych, które wzrosły o 52,4% r/r, osiągając 6,1 miliarda złotych – mówi Dominik Ciula, country manager Loando Group.

Wyraźny wzrost portfela kredytowego i pożyczkowego w 2024 roku

– Największym zainteresowaniem cieszyły się kredyty gotówkowe i mieszkaniowe, których banki udzieliły odpowiednio 94,9 miliarda złotych oraz 87,1 miliarda złotych. Wartość akcji kredytowej z tytułu tych dwóch produktów stanowiła 73% łącznej wartości udzielonego finansowania gospodarstwom domowym w 2024 roku. – Zdolność kredytową oraz popyt na kredyty w 2025 roku determinować będą w decydującym stopniu czynniki makroekonomiczne takie, jak: poziom wynagrodzeń i bezrobocia oraz wysokość inflacji i stóp procentowych – mówi dr Mariusz Cholewa, prezes zarządu BIK.

Dwanaście miesięcy na rynku kredytów i pożyczek w 2024 roku było lepsze od poprzednich okresów, większość produktów zanotowała wysokie dynamiki wzrostu, jedynie limity w koncie utrzymały poziom z 2023 roku. Reasumując, rok 2024 przyniósł wyraźne wzrosty wartości zarówno portfela kredytów i pożyczek, jak i nowo udzielonych zobowiązań, pomimo nadal wysokich stóp procentowych i braku kolejnej odsłony programu wsparcia kredytobiorców zainteresowanych zaciągnięciem kredytu mieszkaniowego.

Ubiegłoroczna wartość portfela kredytów prywatnych i pożyczek wzrosła do rekordowego poziomu 760,6 miliarda złotych, co oznacza wzrost o 39,7 miliarda złotych w porównaniu do 2023 roku. Do tej pory najwyższą wartość portfel osiągnął w 2021 roku, w którym zadłużenie gospodarstw domowych wynosiło 729 mld zł.

W strukturze zadłużenia z tytułu kredytów i pożyczek na koniec grudnia 2024 roku ponad 91% stanowią dwa produkty kredytowe: kredyty mieszkaniowe i gotówkowe. Hipoteki dominują, stanowiąc 68,9% (524,3 mld zł). Na drugim miejscu znajdują się kredyty gotówkowe, których wartość wynosi 173,5 mld zł (22,8%).

Pozostałe produkty kredytowe w strukturze zadłużenia mają mniejsze znaczenie. Kredyty ratalne to 28,9 mld zł, karty kredytowe 13,9 mld zł, limity kredytowe 9,1 mld zł. Pozabankowe pożyczki gotówkowe osiągnęły wartość 6,9 miliarda złotych, a pożyczki celowe 2,6 miliarda złotych. Karty i limity pożyczkowe miały wartość 0,5 miliarda złotych, a aktywne usługi BNPL (kup teraz, zapłać później) na koniec 2024 roku wyniosły 0,8 miliarda złotych.

Rynek kredytowy pod znakiem kredytów mieszkaniowych i gotówkowych

W 2024 roku wartość udzielonych kredytów mieszkaniowych wyniosła 87,1 miliarda złotych, co oznacza wzrost o 36,1% w porównaniu do poprzedniego roku. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że 13,6 mld zł akcji kredytowej 2024 roku pochodziła jeszcze z wniosków kredytowych złożonych w ramach programu BK2%. „Czysta” akcja kredytowa z wniosków złożonych tylko w 2024 r. wyniosła więc 73,5 mld zł.

Wartość zaciągniętych kredytów gotówkowych osiągnęła 94,9 miliarda złotych, notując wzrost r/r o 28,6%. W 2024 roku wzrastał udział kredytów mieszkaniowych zaciąganych przez obcokrajowców, osiągając w grudniu 7,4% wartości całej akcji kredytowej w tym segmencie.

Czytaj także: Instytucje pożyczkowe odrzucają nawet trzy czwarte wniosków od klientów

Rynek pożyczkowy dominuje finansowanie niskokwotowe

W 2024 roku wartość udzielonych pożyczek przez firmy pożyczkowe wyniosła 21,7 miliarda złotych, co oznacza wzrost o 49% r/r. Porównując dynamikę wartości udzielonych pożyczek w 2024 z wartościami z 2023 należy pamiętać, że w pełne raportowanie sektora do BIK-u rozpoczęło się od maja 2023 roku.

Na wartość udzielonych pożyczek pozabankowych składają się trzy produkty: pożyczki gotówkowe, celowe oraz karty i limity pożyczkowe. Prawie 70% sprzedaży stanowią pożyczki gotówkowe, a 28% pożyczki celowe. Roczna wartość udzielonych pożyczek gotówkowych osiągnęła 15,0 miliardów złotych, co stanowiło wzrost o 49,6%. Pożyczki celowe wyniosły 6,1 miliarda złotych, notując wzrost o 52,4%.

– To oznacza nie tylko większą dostępność finansowania, ale także zmieniający się charakter potrzeb konsumentów. Pożyczki pozabankowe w Polsce są obecnie jednym z kluczowych instrumentów wsparcia finansowego, szczególnie dla osób potrzebujących szybkiej gotówki. Widać wyraźny trend, w którym firmy pożyczkowe wychodzą naprzeciw oczekiwaniom klientów, oferując coraz bardziej elastyczne i szybkie rozwiązania finansowe. Co istotne, ich przewaga nad bankami jest widoczna szczególnie w przypadku niskokwotowych pożyczek – w segmencie do 1 tysiąca złotych pożyczkodawcy pozabankowi odpowiadają za aż 84,6% rynku, a w segmencie pożyczek celowych ta liczba sięga niemal 98% – mówi Dominik Ciula, country manager Lonado Group.

– Rok 2024 pokazał, że firmy pożyczkowe doskonale rozumieją potrzeby swoich klientów, którzy oczekują prostych, szybkich procesów bez zbędnych formalności. Dzięki rozwojowi technologii, rynek pozabankowy staje się jeszcze bardziej dostępny, a innowacyjne rozwiązania umożliwiają jeszcze łatwiejsze uzyskiwanie finansowania. Rosnące zaufanie konsumentów do instytucji pożyczkowych i ich ofert pozwala na pozytywne prognozy na przyszłość – dodaje Dominik Ciula.

Rośnie popularność rynku odroczonych płatności (BNPL)

Wartość finansowania poprzez usługi „Kup teraz, zapłać później” (BNPL) osiągnęła w 2024 roku poziom 10,7 miliarda złotych, co stanowiło wzrost o 101,8% r/r. Wynik ten obejmuje łącznie transakcje w sektorze bankowym, jak i w firmach pożyczkowych, których pełne raportowanie do BIK weszło w życie od maja 2023 roku.

Z danych BIK wynika, że ta forma płatności za zakupy cieszy się zainteresowaniem szczególnie osób w wieku do 44 lat, z przewagą kobiet. Analizy potwierdzają ponadto, że produkt ten włącza nowych klientów na rynek finansowy.

– Płatności odroczone jako forma finansowania zakupów stała się dla prawie 10% osób pierwszą transakcją o charakterze kredytowym. Ponad połowa z tej grupy to osoby młode, do 24 r.ż., które do tej pory nie korzystały z żadnego produktu kredytowego. Jeżeli będą spłacać swoje zobowiązanie w terminie, zaczną budować pozytywną historię kredytową w BIK, która może pomóc, gdy w przyszłości zdecydują się na większy kredyt. Zwracam tu jednak uwagę, by analizować własną zdolność kredytową zanim podejmiemy decyzję o rozłożeniu kolejnego zobowiązania z odroczoną płatnością na raty oraz kontrolować swoje bieżące wydatki, np. korzystając z konta na bik.pl, by nie doprowadzić do problemu nadmiernego zadłużenia – mówi prezes zarządu BIK, Mariusz Cholewa.