Na jego podstawie tworzony jest Barometr Rynku Consumer Finance (BRCF). W III kw. 2024 r. wartość BRCF wyniosła 96,2 pkt. wobec 97 pkt. w tym samym okresie 2023 r. Jednocześnie wskaźnik wzrósł o 1,5 pkt. wobec II kw. 2024 r.
W kierunku wzrostu wartości BRCF w bieżącym badaniu oddziaływały m.in. oceny Polaków w zakresie wydatków oraz prognozy dotyczące obsługi zobowiązań. Z kolei na niekorzyść wskaźnika działały m.in. wskazania z obszaru otoczenia makroekonomicznego, a także na temat pogorszenia sytuacji finansowej gospodarstw domowych.
Sytuacja gospodarstw domowych. Odsetek negatywnych ocen w Małopolsce przekroczył 50 proc.
W badaniu Polacy są pytani m.in. o ocenę swojej sytuacji finansowej w porównaniu do tej sprzed 12 miesięcy. W III kw. 2024 r. 41,6 proc. (37,2 proc. w II kw.2024 r.) respondentów oceniło, że kondycja ich budżetów domowych się pogorszyła. Na poprawę wskazało 21,8 proc. (23,8 proc. w II kw. 2024 r.) respondentów.
– Dla porównania, podczas pandemii w 2020 r. odsetek negatywnych ocen wynosił około 50 proc. Podobnie było przed rokiem, gdy odczyty wskaźników inflacji w Polsce były wyższe niż obecnie. Jednak odczucia gospodarstw domowych w zakresie postrzegania ich budżetów wciąż są dalekie od optymizmu – ocenia Marcin Czugan, prezes ZPF.
Uwagę w odpowiedziach zwraca wciąż wysoki odsetek Polaków w wieku 30-49 lat, którzy negatywnie oceniają zmiany stanu swoich portfeli. Według badania, wśród ankietowanych – którzy oceniają, że ich sytuacja finansowa trochę się pogorszyła – 36,3 proc. to osoby w tej grupie wiekowej. W gronie tych, którzy używają nawet sformułowania, że sytuacja bardzo się pogorszyła stanowią one 33,8 proc. Warto zauważyć, że ta grupa wiekowa ankietowanych była również najbardziej pesymistyczna w badaniu w poprzednim kwartale oraz przed rokiem.
Analizując odpowiedzi w poszczególnych województwach, okazuje się, że najwięcej negatywnych ocen dotyczących swojej bieżącej sytuacji finansowej mają mieszkańcy Małopolski. W tym regionie odsetek tych, którzy wskazują na pogorszenie kondycji swoich portfeli, przekroczył 50 proc.
Szczegółowe wyniki ocen sytuacji finansowej prezentujemy na poniższej mapie.
Prognoza sytuacji finansowej gospodarstw domowych. Rośnie odsetek pesymistów
Respondenci zostali również zapytani o prognozy dotyczące kondycji finansowej budżetów domowych w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Okazuje się, że 38,8 proc. Polaków obawia się pogorszenia swojej sytuacji finansowej – to o 4,3 pkt. proc. więcej niż w II kw. 2024 r., i tyle samo co przed rokiem.
Optymistów w zakresie prognoz jest 23,9 proc. ankietowanych wobec 25,6 proc. w II kw. 2024 r. i 22,9 proc. w III kw. 2023 r.
Podobnie jak w przypadku diagnozy bieżącej sytuacji finansowej, również prognozy na najbliższe 12 miesięcy są najbardziej pesymistyczne w grupie wiekowej 30-49 lat. Wśród odpowiedzi, że sytuacja trochę się pogorszy, 36,2 proc. pochodziło od osób z tej grupy. Polacy w przedziale wiekowym 30-49 lat stanowią również 28,7 proc. tych, którzy twierdzą, że kondycja portfeli „bardzo się pogorszy”.