Respondenci badania wskazali, że jeśli padliby ofiarą przestępstwa finansowego – w pierwszej kolejności skontaktowaliby się ze swoim bankiem (39% osób) lub Policją (32% badanych). Ankietowani uważają także, że to oni sami mają największe możliwości do prowadzenia skutecznych działań ochronnych przed oszustwami finansowymi.
81% badanych czuje się bezpiecznie korzystając z e-bankowości
Badanie zostało przeprowadzone przez SW Research Agencję Badań Rynku i Opinii, na zlecenie Banku Pocztowego, w ramach programu „Cyberdojrzali. Bądź mądrzejszy od oszusta”, którego celem jest edukacja osób dojrzałych w zakresie cyberbezpieczeństwa oraz świadomego poruszania się w świecie finansów.
W ramach badania przeprowadzono 1011 ankiet z reprezentatywnymi grupami osób w wieku 60+ lat (507 ankiet) oraz ich dzieci w wieku 40+ lat (507 ankiet). Zrealizowane badania ukazują stan wiedzy społeczeństwa o metodach wykorzystywanych przez cyberoszustów, przedstawiają doświadczenia ankietowanych z tym związane, a także sprawdzają jakie kroki podejmują osoby powyżej 60 roku życia oraz ich dzieci w celu uniknięcia stania się jedną z ofiar cyberprzestępców.
Jak wynika z przeprowadzonych badań, respondenci najbezpieczniej czują się podczas korzystania z bankowości internetowej (aż 81% badanych czuje się bezpiecznie lub bardzo bezpiecznie) oraz przeglądania stron internetowych i wysyłania/odbierania maili (po 77%). Co ciekawe, jeśli chodzi o różnice między grupami wiekowymi u osób w wieku 40+ na pierwsze miejsce jeśli chodzi o bezpieczeństwo wysuwa się robienie zakupów online (aż 80% z nich czuje się wtedy bezpiecznie lub bardzo bezpiecznie), popularność pozostałych odpowiedzi jest właściwie taka sama pomiędzy grupami i średnią.
Jako zdecydowanie najmniej bezpieczne postrzegane są natomiast rozmowy telefoniczne i pisanie SMS-ów z osobami nieznajomymi (odpowiednio 38% i 33% respondentów czuje się w tej sytuacji bezpiecznie lub bardzo bezpiecznie, a aż 24% i 28% czuje się w tych sytuacjach niebezpiecznie lub bardzo niebezpiecznie).
Największa grupa respondentów deklaruje, że po padnięciu ofiarą przestępstwa finansowego w pierwszej kolejności skontaktowałaby się ze swoim bankiem (39% wszystkich, 42% osób w wieku 60+, 36% osób w wieku 40+), podczas gdy drugą najbardziej popularną opcją jest stawianie na pierwszym miejscu kontaktu z policją (32% wszystkich respondentów, 31% osób w wieku 60+, 32% osób w wieku 40+). Najniżej rangowana była odpowiedź o szukaniu pomocy w internecie.
Jak się chronić przed zagrożeniami?
Respondenci byli niezwykle zgodni w kwestii wskazania, kto ma największe możliwości do prowadzenia skutecznych działań ochronnych przed oszustwami finansowymi: w obu grupach najczęściej – bo w aż 30% przypadków (31% wśród osób w wieku 60+ i 29% wśród osób w wieku 40+) – na pierwszym miejscu stawiana była odpowiedź „Ja sam/a”.
Drugą najczęściej wybieraną na pierwszej pozycji odpowiedzią były organy ścigania np. policja (w 23% wszystkich przypadków, w tym przez 24% osób w wieku 60+ i 22% osób w wieku 40+). Najmniejszą popularnością cieszyły się odpowiedzi „rodzina/bliscy”, którą na pierwszym miejscu postawiło zaledwie 3% respondentów (w tym 1% osób w wieku 60+ i 5% osób w wieku 40+), oraz „linie telefoniczne wsparcia”, które na pierwszym miejscu ustawił zaledwie 1% respondentów.
Wyniki badań z jednej strony wskazują, że Polacy są świadomi jak wiele w zakresie bezpieczeństwa finansowego zależy od nich samych – ich świadomości zagrożeń oraz czujności, by nie paść ofiarą przestępców. Jednocześnie badania potwierdziły, że nadal nie są powszechnie praktykowane rozmowy międzypokoleniowe o bezpieczeństwie, które mogą odgrywać bardzo ważną rolę prewencyjną.
Z drugiej strony, mimo świadomości społeczeństwa w tym zakresie, z danych Policji przedstawianych podczas webinarów w programie Banku Pocztowego „Cyberdojrzali. Bądź mądrzejszy od oszusta” – wynika, iż liczba przestępstw i oszustw opartych o manipulacje wciąż wzrasta. Dlatego olbrzymią rolę w działaniach ochronnych przed oszustwami finansowymi odgrywa edukacja, w tym wymiana informacji między bliskimi, mająca na celu wzajemną ochronę przed zagrożeniami – na co właśnie stawia nowy program edukacyjno-społeczny Banku Pocztowego.