Największą rewolucją podatkową ostatnich miesięcy to wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSEF). System ten wymusza obrót faktur wyłącznie w postaci elektronicznej. Faktura nie będzie mogła mieć jednak dowolnej formy. Co do zasady niedopuszczalne będzie przesyłanie kontrahentowi skanu faktur, czy dokumentu wygenerowanego przez system księgowy w formacie pdf.

Wraz z wdrożeniem KSEF faktury będą musiały mieć formę ustrukturyzowaną, zgodną z wytycznymi Ministerstwa Finansów. Możliwość wystawiania i odbierania faktur w systemie będzie ograniczony wyłącznie do przedsiębiorcy i osób, którym udzieli on upoważnienia. Wprowadzenie KSEF oznacza konieczność przeszkolenia przedsiębiorców, pracowników biur rachunkowych oraz dostosowanie używanych programów księgowych do nowych wymagań.

KSEF miał zostać wdrożony 1 lipca tego roku, jednak zostało to odłożone w czasie. Zgodnie z zapowiedzią ministra finansów, obowiązkowe korzystanie z Krajowego Systemu e-Faktur nie rozpocznie się w tym roku.

Elektroniczne rozliczanie podatków w praktyce

Elektronizacja podatków to jednak nie tylko KSEF. Już obecnie o wydanie wiążącej informacji stawkowej (WIS), wiążącej informacji akcyzowej (WIA) oraz wiążącej informacji taryfowej (WIT) można wnioskować tylko elektronicznie.

Wiążąca informacja stawkowa to decyzja administracyjna, w której Dyrektor Krajowej Administracji Skarbowej określa jaka stawka VAT jest właściwa dla konkretnego towaru lub usługi. Od 1 stycznia tego roku wniosek o wydanie WIS może zostać złożony wyłącznie za pośrednictwem e-Urzędu Skarbowego. Wnioski papierowe i złożone przez epuap nie będę rozpatrywane.

Wiążąca informacja akcyzowa to decyzja administracyjna wydawana przez Dyrektora Krajowej Administracji Skarbowej na potrzeby opodatkowania akcyzą wyrobu akcyzowego albo samochodu osobowego, organizacji obrotu wyrobami akcyzowymi lub oznaczania tych wyrobów znakami akcyzy. WIA określa kod klasyfikacji taryfowej według Nomenklatury Scalonej (CN) dla wyrobów akcyzowych albo samochodów osobowych albo wskazuje rodzaj wyrobów akcyzowych. Wniosek o jej wydanie można złożyć wyłącznie za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC).

Wiążąca informacja taryfowa to decyzja administracyjna wydawana przez Dyrektora Krajowej Administracji Skarbowej rozstrzygająca o klasyfikacji taryfowej towarów, tj. ustalająca właściwy kod Taryfy celnej dla określonego towaru. Wniosek o wydanie WIT można złożyć wyłącznie za pośrednictwem PUESC.

Podmioty dokonujące przemieszczania wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy zdążyły się zapewne już przyzwyczaić do tego, że dokumenty z tym związane – e-AD oraz e-DD składane są w postaci elektronicznej. Również dotychczasowe formularze SAD które dotyczą wewnątrzwspólnotowego nabywania wyrobów akcyzowych składane są w postaci elektronicznej jako e-SAD. W podatku akcyzowym elektronizacja dotknie też sposobu prowadzenia ewidencji. Obecnie ewidencje akcyzowe mogą być prowadzone w formie papierowej lub elektronicznej.

Zgodnie z założeniami projektu ustawy zmieniającym m. in. ustawę o podatku akcyzowym, podmioty zobowiązane do prowadzenia ewidencji akcyzowej będą miały obowiązek prowadzenia oraz przechowywania jej przy użyciu Centralnej Ewidencji Wyrobów Akcyzowych. Dostęp do CEWA ma odbywać się przez PUESC, jednak każdy podmiot będzie musiał uzupełnić swój profil o wymagane dane. Planowo CEWA miała zacząć obowiązywać od 1 lutego 2024 r., projekt trafił do Sejmu, jednak przed końcem poprzedniej kadencji nie odbyło się nad nim głosowanie. Będzie wymagał zatem ponownej inicjacji w Sejmie. Należy liczyć się jednak z tym, że elektroniczna ewidencja zostanie wkrótce wprowadzona.

Co nowego czeka nas w przyszłości?

Nie tylko ewidencja akcyzowa będzie prowadzona w formie elektronicznej. Również księgi rachunkowe będą musiały być prowadzone w sposób elektroniczny. Od 2025 roku  bowiem podatnicy CIT osiągający wartość przychodu powyżej 50 mln euro oraz podatkowe grupy kapitałowe będą zobowiązani do corocznego przesyłania ustrukturyzowanych informacji zawartych w księgach rachunkowych – JPK CIT.

Pierwszy plik kontrolny ma zostać przekazany w 2026 roku. Obowiązek ten będzie cyklicznie rozszerzany na kolejne podmioty. Wprowadzenie JPK CIT wiązać się będzie z dostosowaniem systemów informatycznych do wymogów dotyczących struktury i wysyłania wymaganych danych. Mając na uwadze odroczenia wejścia w życie systemu KSEF, nie są jednak wykluczone przesunięcia terminów w przypadku JPK CIT. Liczyć się jednak trzeba z tym, że obowiązywanie zarówno KSEF, jak i JPK CIT jest nieuchronne.

Elektronizacja obowiązków i dokumentów podatkowych niewątpliwie przyspiesza załatwianie spraw. Wdrażanie coraz to nowych systemów i rozwiązań powoduje konieczność ponoszenia wydatków na dostosowanie się do nich zarówno po stronie podatników, jak i organów skarbowych i celnych, a także na szkolenie pracowników odpowiedzialnych za księgowość i urzędników. Czy może zamiast wprowadzać kolejne różne systemy, nie prościej byłoby zainwestować i rozwijać jeden kompleksowy system zawierający wszystkie niezbędne rozwiązania? Pytanie to po stronie ministerstwa finansów pozostaje bez odpowiedzi.