Tylko co dziesiąty badany sięga w takich sytuacjach chętniej po gotówkę – takie wnioski płyną z najnowszej edycji badania pt. „Seniorzy w świecie cyfrowych finansów” przeprowadzonego przed Dniem Babci i Dziadka na zlecenie Warszawskiego Instytutu Bankowości (WIB) we współpracy ze Związkiem Banków Polskich.

Babcia i dziadek z kartą w portfelu zamiast gotówki

Płatności elektroniczne to coraz częstszy wybór wśród aktywnych cyfrowych seniorów. Badani częściej płacą za swoje codzienne zakupy kartami płatniczymi (debetowymi lub kredytowymi) niż gotówką – aż 86 proc. wskazało na płatność za zakupy kartą, a gotówką 76 proc.

Co ciekawe, aż ¾ badanych seniorów płaci kartą wszędzie tam, gdzie to możliwe lub w zdecydowanej większości miejsc (odpowiednio 39 i 37 proc. badanych), a tylko 9 proc. zdecydowanie chętniej płaci za zakupy gotówką. Coraz popularniejsze staje się płacenie w sklepach BLIKIEM (45 proc.) a co piąty senior wybiera płatność zbliżeniową smartfonem. W przypadku zakupów online najczęściej wybierane są: płatność przelewem internetowym (44 proc.) i BLIK (37 proc.), a 12 proc. decyduje się na płatność gotówką przy odbiorze.

Badanie Seniorzy w swiecie cyfrowych finansow - infografika

Seniorzy czują się zazwyczaj bezpiecznie korzystając z cyfrowych finansów

87 proc. seniorów ma rachunek osobisty w banku. 76 proc. przyznaje, że korzysta z bankowości internetowej, a z bankowości mobilnej na swoim smartfonie lub tablecie korzysta 61 proc. badanych. Co ważne, seniorzy deklarują poczucie bezpieczeństwa korzystając z cyfrowych narzędzi finansowych – 86 proc. respondentów czuje się bezpiecznie korzystając z bankowości internetowej, a 66 proc. z bankowości mobilnej.

77 proc. badanych czuje się bezpiecznie w cyfrowym świecie (Internet, media społecznościowe, komunikatory). Seniorzy aktywni cyfrowo deklarują znajomość i stosowanie się do większości zasad bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni. Przykładowo, 83 proc. twierdzi, że nie podaje nikomu swoich haseł, danych kart płatniczych i danych wrażliwych, a 79 proc. nie otwiera załączników i nie klika w linki od nieznanych nadawców. Ponadto, 69 proc. deklaruje, że nie należy przechowuje danych logowania do bankowości w portfelu, a z kolei 59 proc. zwraca uwagę czy strona banku jest autentyczna.

Jednakże tylko 29 proc. seniorów weryfikuje potencjalnych rozmówców z banku (kończy rozmowę i dzwoni do banku w celu sprawdzenia danych pracownika). Blisko 30 proc. badanych (+5 pkt proc. w porównaniu z 2024 r.) zadeklarowało, że od nich samych nie próbowano wyłudzić pieniędzy metodą „na wnuczka” lub „na policjanta”, ale słyszeli o takich próbach w swoim otoczeniu. To pokazuje, że konieczne są ciągłe działania informacyjne i edukacja w zakresie oszustw finansowych. 

Media informują i edukują seniorów. A co z ofertą banków?

Media to zdecydowanie najczęściej wskazywane źródło informacji i wiedzy na temat bezpiecznego korzystania z Internetu i e-bankowości – wskazało na nie ponad połowa badanych seniorów (53 proc.). Spadł natomiast odsetek respondentów, którzy wiedzę tę czerpią od pracowników instytucji finansowych (z 55 proc. w 2024 r. do 37 proc. w tegorocznej edycji badania) oraz od członków rodziny (z 55 proc. do 30 proc.).

Z kolei 63 proc. badanych pozytywnie ocenia dopasowanie oferty instytucji finansowych do potrzeb osób starszych. Jednocześnie co trzeci badany (35 proc.) przyznał, że w obecnej ofercie brakuje im atrakcyjnych propozycji oszczędzania lub inwestowania. Seniorzy swoje oszczędności najczęściej lokują na kontach oszczędnościowych (48 proc.), co może wynikać z bieżącego dostępu do pieniędzy oraz na lokatach (32 proc.). Tylko co dwudziesty badany posiada kredyt hipoteczny.

Seniorzy chcą prostego języka w bankach

Co trzeci badany wskazał na potrzebę bardziej zrozumiałego języka stosowanego w umowach instytucji finansowych, a co piąty zwrócił uwagę na potrzebę stosowania bardziej zrozumiałego opisu produktów finansowych. Skomplikowany język stosowany w umowach z instytucją finansową to największy problem w kontakcie z bankowością dla 28 proc. badanych seniorów.