„Rzeczpospolita” informuje, że w ramach projektu przygotowanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości właściciele nieruchomości uzyskają możliwość pobierania w mObywatelu dokumentów z ksiąg wieczystych. Będą to elektroniczne odpisy mające identyczną moc prawną jak te wydawane dotychczas w sądzie.

Księgi wieczyste tylko po PESEL-u

Projekt trafił już do Komitetu Rady Ministrów ds. cyfryzacji, omijając etap konsultacji publicznych. Zgodnie z założeniami dostęp do ksiąg wieczystych oraz KRS ma wymagać podania numeru PESEL i potwierdzenia tożsamości w aplikacji. Rząd argumentuje, że takie rozwiązanie ułatwi obywatelom zdobycie potrzebnych dokumentów, a jednocześnie ograniczy niekontrolowane pozyskiwanie danych.

Każdy użytkownik będzie mógł ustalić numer księgi swojej nieruchomości, a następnie bezpłatnie pobrać odpis, wyciąg lub potwierdzenie zamknięcia księgi. Dokumenty generowane przez Centralną Informację Ksiąg Wieczystych mają być równoważne tym wydawanym przez sądy.

Zmiany obejmą również Krajowy Rejestr Sądowy. Osoby widniejące w rejestrze — np. członkowie fundacji czy wspólnicy spółek — pobiorą dane po zalogowaniu się w mObywatelu. Nowe zasady mają zacząć obowiązywać 31 marca 2026 r., a przepisy dotyczące KRS zostaną wprowadzone dwa miesiące później.

Czytaj także: Mieszkańcy Warszawy opłacą wybrane podatki w aplikacji mObywatel

Krytyczne głosy notariuszy

Wprowadzenie obowiązku logowania oznacza koniec anonimowego wglądu do ksiąg, co ma podnieść poziom ochrony danych. Nie wszystkim jednak podoba się kierunek zmian. Notariusze cytowani przez „Rzeczpospolitą” twierdzą, że nowe procedury opóźnią ich pracę, ponieważ dziennie sprawdzają księgi nawet po kilkadziesiąt razy.

Przypominają, że już dziś posługują się zawodowymi certyfikatami zapewniającymi odpowiednie bezpieczeństwo systemu. Podobne wątpliwości mają urzędnicy i banki, zaznaczający, że pracownicy nie mogą korzystać z prywatnych profili zaufanych, a szybki dostęp do danych jest konieczny m.in. podczas analizy wniosków kredytowych.

Ministerstwo Sprawiedliwości uspokaja, że proces uwierzytelniania przebiega sprawnie i nie powinien wpływać na komfort korzystania z przeglądarki ksiąg. Resort podkreśla też, że celem zmian jest przede wszystkim zablokowanie masowego kopiowania danych przez komercyjne serwisy. Zapewnia przy tym, że notariusze zachowają całodobowy dostęp do systemu, a dodatkowa weryfikacja nie wydłuży prowadzonych czynności.

Ostatnio pisaliśmy, że Ministerstwo Cyfryzacji rozpoczęło testy nowej funkcji w aplikacji mObywatel – część użytkowników otrzymała już dostęp do wirtualnego asystenta, który ma pomóc w załatwianiu urzędowych spraw z wykorzystaniem sztucznej inteligencji.