Narodowy Bank Polski w dosyć ostrym komunikacie przypomniał, że banknoty i monety emitowane przez NBP są prawnymi środkami płatniczymi w Polsce i powinny być powszechnie akceptowane przez przedsiębiorców. Jedyne odstępstwa wymagają spełnienia określonych wymogów prawnych np. prowadzenie działalności w Internecie czy bez fizycznej obsługi klientów. Można napisać, że co prawnik to opinia, ale w 99 na 100 przypadków sprzedawca w sklepie stacjonarnym nie może odmówić przyjęcia zapłaty w gotówce.

Gotówka jest niehigieniczna

W czasie epidemii koronawirusa SARS-CoV-2 przedsiębiorcy dostrzegli feler banknotów, które bywają siedliskiem brudu i zarazków – jak każdy przedmiot, który przechodzi z rąk do rąk. Z tego względu – zachowując się całkowicie racjonalnie – spora grupa przedsiębiorstw doposażyła się w terminale płatnicze i zachęca klientów do płatności kartami tudzież telefonem lub zegarkiem. Nie ma w tym nic złego. Kłopot stanowią ci przedsiębiorcy, którzy np. przy kasach wieszają kartki z komunikatem – „płatność wyłącznie kartą” lub „nie przyjmujemy płatności gotówką”.

NBP zwraca uwagę, że jest to niezgodne z obowiązującym prawem – i nawet jeśli to zbyt słaby argument – to NBP dodatkowo zwraca uwagę, że takie działania prowadzą do wykluczenia niektórych grup konsumentów z możliwości legalnego dokonania zakupów, a to zdaniem autorów komunikatu jest niedopuszczalne społecznie.

Bank centralny z niepokojem obserwuje rynek

W komunikacie NBP czytamy, że: „bank centralny z niepokojem obserwuje działania niektórych podmiotów rynkowych, mające na celu bezprawne zniechęcenie przedsiębiorców do akceptowania gotówki. Tego rodzaju praktyki należy ocenić negatywnie, gdyż prowadzą one do występowania ogromnych trudności dla osób, które nie posiadają rachunku płatniczego ani nie posługują się bezgotówkowymi instrumentami płatniczymi, a w codziennym życiu wykorzystują do rozliczeń pieniężnych wyłącznie banknoty i monety. Warto także podkreślić, że gotówka może być jedynym sposobem płatności i dla pozostałych osób w sytuacji zdarzających się awarii infrastruktury, na której opiera się realizacja bezgotówkowych transakcji płatniczych”. 

Z tego powodu NBP zwraca się z apelem do przedsiębiorców, by przestrzegali prawa i przy zachowaniu stosownych środków ostrożności nadal powszechnie akceptowali banknoty i monety. A może NBP rozważy produkcję banknotów i monet, które po prostu można myć?

O tym, że gotówka jest ważna i nawet organizacje promujące obrót bezgotówkowy nie dążą do jej całkowitej eliminacji z obiegu możecie dowiedzieć się z podcastu z przedstawicielem Fintech Poland. W Wielkiej Brytanii problem eliminacji gotówki jest poważniejszy niż w Polsce i tamtejszy rząd już od dawna podejmuje działania, które mają promować przyjmowanie tradycyjnych form płatności.