To główne wnioski z kolejnej edycji badania „Private Equity Confidence Survey”, przeprowadzonego przez firmę doradczą Deloitte.

Wcześniejsze edycje badania pokazały, że opinie inwestorów związanych z funduszami private equity doskonale odzwierciedlają nastroje panujące na rynku. Tak było również i tym razem. Bieżąca edycja wykazała, że dobre nastroje odnośnie sytuacji gospodarczej są coraz bardziej odczuwane. Potwierdza to wysokość tzw. indeksu optymizmu (CE Private Equity Confidence Index), który wzrósł w ciągu ostatnich sześciu miesięcy z 113 aż do 130 punktów. Jest to najlepszy wynik od trzech lat.

Optymizm odporny na wstrząsy

Na optymizm reprezentantów funduszy PE wpływa głównie dobra sytuacja gospodarcza. Niemal czterokrotnie wzrósł odsetek badanych, którzy oczekują poprawy na rynku (26 proc. wobec 7 proc. rok temu). Z kolei 64 proc. przedstawicieli funduszy PE uważa, że sytuacja gospodarcza pozostanie bez zmian przez najbliższe półrocze. Pozytywne zmiany zapowiada również utrzymujący się niski odsetek (10 proc.) respondentów oczekujących pogorszenia sytuacji rynkowej. Jest to aż trzy razy mniej niż rok temu, kiedy badanie przeprowadzone było po ogłoszeniu wyników referendum dotyczącym Brexitu.

– Po okresie niepewności związanej z ogłoszeniem decyzji Wielkiej Brytanii o wyjściu z Unii Europejskiej, Europa Środkowa pokazuje swoją odporność na wydarzenia geopolityczne i siłę. To z kolei przekłada się na aktywność na rynku. Patrząc na wyniki badania, przedstawiciele funduszy private equity w regionie optymistycznie oceniają przyszły rok, zarówno pod względem sprzedaży, jak i pozyskaniu nowych aktywów – mówi Mark Jung, Partner w Dziale Doradztwa Finansowego w Deloitte, Lider Private Equity w Europie Środkowej.

– Przedstawiciele PE są nastawieni na zysk i nieustannie szukają dobrych okazji inwestycyjnych. Aż dwie trzecie respondentów zadeklarowało, że w ciągu następnych sześciu miesięcy skupiać się będzie właśnie na nowych inwestycjach. Wynik jest zgodny z deklaracjami inwestorów w ostatnich dwóch latach. To z kolei pokazuje, że fundusze PE są nastawione na nowe projekty w regionie. Ich nastroje wspierane są stabilną sytuacją ekonomiczną oraz płynnością na rynkach finansowych w Europie Środkowej – dodaje.

Fundusze oczekują dużych inwestycji

Na rosnący optymizm wśród przedstawicieli PE wskazują także ich oczekiwania wobec wielkości przeprowadzanych transakcji. Ponad jedna trzecia (36 proc.) ankietowanych uważa, że transakcje w najbliższym półroczu będą większe. Jest to najwyższy wskaźnik w ostatnich dziesięciu latach. Z kolei zdaniem większości respondentów (56 proc.), rozmiary transakcji pozostaną bez zmian. Dla porównania, w tegorocznej wiosennej edycji badania ankietowani podzielili się: jedna piąta z nich spodziewała się wzrostu wielkości projektów inwestycyjnych, jednocześnie taki sam odsetek ankietowanych uważał, że będą one mniejsze.

Fundusze PE w regionie miały obfity w transakcje rok. Według danych CMBOR (The Centre for Management Buy-Out Research) w pierwszych trzech kwartałach bieżącego roku w Europie Środkowej dokonano wykupów wartych 5,2 mld euro. Z tego transakcje o łącznej wartości czterech mld euro przeprowadzane były przez fundusze z Polski.

Drugie miejsce pod względem wartości zajęły transakcje funduszy w Rumunii.

– Podobnie jak pół roku wcześniej 46 proc. przedstawicieli PE oczekuje ożywienia na rynku. Natomiast o 9 pp. wzrósł odsetek inwestorów, którzy uważają, że aktywność na rynku pozostanie bez zmian. Teraz tego zdania jest 46 proc. – dodaje Mark Jung.

– Pozytywne nastroje inwestorów w regionie, jeśli chodzi o aktywizację rynkową i gotowość na nowe transakcje, wspierane są przez wysoki poziom płynności na rynku. Poza tym, fundusze mają więcej własnego kapitału, co umożliwia im oferowanie atrakcyjniejszych warunków transakcji – zauważa.

W najbliższych miesiącach fundusze PE wciąż planują więcej kupować niż sprzedawać. Udział respondentów, którzy zadeklarowali chęć kupowania więcej, wyraźnie się zmniejszył (48 proc.). Jeszcze pół roku temu wyniki badania wskazywały 63 proc. Lekko wzrosła też liczba inwestorów, gotowych więcej sprzedawać niż kupować – 18 proc. wobec 14 proc. pół roku temu. Z kolei jedna trzecia ankietowanych uważa, że sprzedaż i kupno w ich portfelach inwestycyjnych będą się równoważyć.

Walka o liderów i start-upy

Według inwestorów z sektora PE, liderzy rynkowi wciąż pozostaną najbardziej pożądanym przedmiotem zainteresowania w walce o najlepsze transakcje. Uważa tak 59 proc. ankietowanych. Natomiast znacznie spadła wartość firm średniej wielkości. W najnowszym badaniu 31 proc. uważa, że to przede wszystkim o nie będą walczyć z konkurencją. Sześć miesięcy temu taką opinię wyrażało 42 proc. reprezentantów PE. Jedna dziesiąta badanych spodziewa się największej konkurencji w pozyskiwaniu aktywów startupów. Jeszcze pół roku temu było to 4 proc.

W przyszłym roku niemal jedna trzecia badanych (31 proc.) spodziewa się, że wyceny zakupu pójdą w górę. Prawie dwie trzecie jest zdania, że ceny przez najbliższe dwanaście miesięcy pozostaną na tym samym poziomie i tylko 8 proc. respondentów oczekuje spadku wycen. Napawająca optymizmem gospodarka umożliwiła kredytodawcom finansowanie transakcji, co zwykle podnosi presję na cenę wejściową. Oznacza to, że mnożniki na wejściu się zwiększyły i mogą dalej rosnąć tak długo, jak podstawowe warunki będą na to pozwalać.

– Wyniki tego badania dobrze odzwierciedlają rzeczywistość rynkową. W wiosennej edycji ponad połowa respondentów planowała skupić się na pozyskaniu nowych aktywów i rzeczywiście wartość transakcji przeprowadzonych w regionie dynamicznie wzrosła. Tak jak przewidywaliśmy, fundusze były zainteresowane głównie liderami rynkowymi. Biorąc pod uwagę duże transakcje sprzedaży przez fundusze PE w ostatnich sześciu miesiącach, które przyniosły zadowalające zyski, należy spodziewać się, że inwestorzy będą chcieli utrzymać ten trend – mówi Mark Jung.

Informacja o raporcie

Wyniki 30. edycji regionalnego badania Deloitte z cyklu „Central Europe Private Equity Confidence Survey” stanowią wnioski z ankiety skierowanej do inwestorów Private Equity działających w krajach Europy Środkowej. Badanie ukazuje się cyklicznie dwa razy w roku (wiosna oraz jesień) począwszy od 2003 r. Przeprowadzona ankieta miała na celu zbadanie nastrojów i oczekiwań funduszy PE odnośnie m.in: rynku transakcyjnego, spodziewanych parametrów transakcyjnych oraz aktywności w ciągu kolejnych 6 miesięcy. Indeks optymizmu jest średnią z 7 indeksów uzyskanych z pierwszych 7 pytań ankietowych. Wskaźnik przestawia zmianę odczuć pozytywnych w stosunku do łącznej liczy odpowiedzi pozytywnych i negatywnych (odpowiedzi neutralnie nie były brane pod uwagę) w porównaniu do pierwszej edycji badania z wiosny 2003 r. Im wskaźnik wyższy, tym większy optymizm przedstawicieli funduszy.