Banki zaliczane są do tak zwanych instytucji zaufania publicznego, ze względu na to, że dysponują środkami powierzonymi przez klientów. Ich działalność regulują ustawy szczegółowe, które określają m.in. minimalny kapitał założycielski, formę prawną oraz kwalifikacje osób pełniących funkcje zarządcze.

W klasycznym ujęciu bank przyjmuje depozyty od klientów (lokaty, konta). Pozyskane środki przeznacza na akcję kredytową (kredyty gotówkowe, karty kredytowe, limity w koncie, kredyty hipoteczne) i inną działalność bankową (akredytywy, gwarancje). Z uwagi na to, że jest to działalność obarczona ryzykiem, banki regulowane są przez szereg aktów prawnych – przede wszystkim ustawę Prawo Bankowe. Nadzór nad sektorem bankowym sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego, która bada m.in. jakość portfeli kredytowych, wskaźniki wypłacalności i limit kapitałowego zaangażowania banków.

Wyróżniamy banki uniwersalne, które prowadzą działalność bankową w każdym obszarze (udzielają kredytów wszelkiego rodzaju oraz przyjmują depozyty) oraz banki specjalistyczne, np. inwestycyjne lub hipoteczne. Szczególnym przypadkiem banku jest Narodowy Bank Polski, który jest bankiem centralnym. Czuwa on nad stabilnością systemu finansowego,  kształtuje ceny pieniądza na rynku międzybankowym, pełni funkcję edukacyjną oraz realizuje cel inflacyjny.

Nadzór nad bankami pełni Komisja Nadzoru Finansowego. Cenę kapitału w systemie międzybankowym, czyli stopy procentowe ustala Rada Polityki Pieniężnej, której szefem jest prezes NBP. Organizacją zrzeszającą polskie banki jest Związek Banków Polskich.

W polskich bankach depozyty klientów gwarantowane są do kwoty 100 tys. euro. W razie ogłoszenia przez bank upadłości, pieniądze klientom wypłacane są za pośrednictwem Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

Zazwyczaj banki posiadają tylko niewielkie rezerwy funduszy zdeponowanych przez klientów – resztę wykorzystują do udzielania kredytów.  Minimalna wielkość rezerw jest regulowana prawnie (system rezerwy cząstkowej).

Obecnie banki coraz częściej zmieniają swoje nastawienie do rynku. Szukają obszarów do współpracy i np. inwestują w mniejsze podmioty. Twierdzenie, że banki rywalizują z fintechami jest błędne – trafniejszym sformułowaniem jest konkurencja zmuszająca do podnoszenia jakości oferowanych usług. Przykładem mogą być bankowe akceleratory, które prowadzi większość instytucji bankowych na świecie, a które umożliwiły rozwój wielu rozwiązań fintechowych wykorzystywanych także przez banki.