Kto się rozwija, ten żyje – taki przekaz płynie z wyników badania ankietowego Narodowego Banku Polskiego dotyczącego wydatków na innowacje technologiczne w polskim sektorze bankowym. Wyniki dostępne są w grudniowym raporcie o stabilności systemu finansowego. 

Temat wydatków banków na inwestycje w innowacje poruszała  m.in. Teresa Czerwińska podczas Impact fintech’19. Była minister finansów obecnie jest Członkiem Zarządu NBP i nadzoruje m.in. departament innowacji finansowych. 

W trakcie Impact fintech’19 prof. Czerwińska odpowiadała na pytania dotyczące m.in. inwestycji w blockchain. Z odpowiedzi wynikało, że rzeczywistość medialna, a faktyczny poziom inwestycji w sektorze bankowym są bardzo rozbieżne i tak naprawdę banki dopiero szykują się do „skoku technologicznego”. Pierwsze skrzypce grają inwestycje w rozwój infrastruktury IT, a także potencjał wykorzystania chmury w sektorze bankowym, w tym Chmury Krajowej.

Nakłady na inwestycje w innowacje technologiczne

1,2 mld zł inwestycji banków w Polsce w innowacje technologiczne

Narodowy Bank Polski napisał w raporcie, że dynamiczny rozwój technologii informatycznych doprowadził do pojawienia się na rynku nowych modeli biznesowych i rozwiązań, które istotnie zmieniają warunki świadczenia usług finansowych w sektorze bankowym, szczególnie w obszarze płatności. Naturalnie ma to wpływ na presję konkurencyjną i jest katalizatorem transformacji cyfrowej sektora bankowego. NBP sprawdził wysokość nakładów na innowacje w poszczególnych grupach banków – według wielkości aktywów oraz wg zyskowności. 

Wyniki nie są specjalnie dużym zaskoczeniem. Najwięcej inwestują duże i najbardziej zyskowne banki – wyniki są skoncentrowane – grupa najbardziej zyskownych banków (ROA powyżej 0,95%) odpowiadała za 81% inwestycji. W 2019 roku najbardziej zyskowne banki zainwestują w nowe technologie ok. 1,2 mld zł. Wyniki napawają optymizmem, gdyż w zasadzie rosną każdego roku.

W 2016 roku udział nakładów na innowacje w kosztach operacyjnych skorygowanych o podatek bankowy i składki na BFG wynosiły 5,3%. W 2017 roku zmalały do 5,2%, ale już w 2018 roku wyniosły 6,2%, by w 2019 roku (rok jeszcze trwa) szacowano je na poziomie 6,4%.

Cele inwestycji w innowacje technologiczne NBP

Redukcja kosztów to podstawa innowacji

W opracowaniu ankiety wskazano, że wydatki na innowacje technologiczne służyły przede wszystkim redukcji kosztów. W 2018 roku redukcja kosztów jako główny powód inwestycji wskazywana była przez 19 banków. Niewiele mniej, bo 16 banków wskazało, że celem jest poprawa jakości obsługi klientów. NBP podsumowuje, że inwestycje technologiczne najczęściej mają charakter stopniowy i w dużej mierze służą automatyzacji oraz cyfryzacji procesów biznesowych. 

A na co banki wydają pieniądze? Nie będzie zaskoczeniem stwierdzenie, że chodzi głównie o zakup usług zewnętrznych. Jest to najistotniejszy kanał pozyskiwania innowacyjnych rozwiązań, który pod względem wartości kilkukrotnie przewyższa drugą najistotniejszą kategorię, czyli „wykorzystanie zasobów własnych”.

NBP niejako potwierdza tezę, że rosną dysproporcje rozwojowe pomiędzy dużymi i małymi bankami.  Wydaje się, że będą się one powiększać. W średniej perspektywie czasowej może to skłaniać mniejsze banki o niższym poziomie efektywności do konsolidacji lub stać się motorem przejęć podmiotów słabszych przez podmioty największe. To z kolei oznacza (nieuchronną) koncentrację w sektorze bankowym – czytamy w raporcie NBP. I wszystko to za sprawą fintechów. Kto by się spodziewał?