Rozmowa odbyła się przy okazji konferencji „ESG in FinTech” organizowanej przez Fundację Fintech Poland. Fintek.pl był patronem medialnym wydarzenia.

Rafał Tomaszewski: Na początek powiedzmy w jaki sposób rozwiązania ESG zmieniają polski rynek finansowy? 

Joanna Molik: Ekosystem rozwiązań ESG – dla środowiska, społeczeństwa oraz ładu korporacyjnego, pomaga organizacjom adresować wyzwania zmieniającego się świata dzięki technologii opartej o dane, uczenie maszynowe oraz sztuczną inteligencję.

Rozwiązania ESG, zaprojektowane z poszanowaniem zasad dostępności, różnorodności, równości oraz inkluzywności umożliwiają organizacjom tworzenie produktów i usług adresujących unikalne potrzeby wszystkich interesariuszy – pracowników, klientów, partnerów, samorządów oraz administracji rządowej, a w konsekwencji – całego społeczeństwa.

W zrównoważonej transformacji polskiego rynku finansowego ważną rolę mogą odegrać FinTechy. Dzięki swojej innowacyjności, elastyczności i zwinności mogą stać się katalizatorem zmian. Wykorzystanie kanałów online, najnowszych technologii oraz umiejętność eksperymentowania tych organizacji mogą przynieść realne korzyści we wszystkich trzech obszarach ESG.

R.T.: W takim razie jakie zmiany zachodzą w kwestii postrzegania przez biznes zrównoważonego rozwoju?

J.M.: Adaptując model dyfuzji innowacji E.M. Rogersa dla zrównoważonego rozwoju, dla wizjonerów i innowatorów ESG już dziś jest filarem strategii biznesowej i częścią DNA organizacji.

Kolejną grupą są wcześni użytkownicy (early adopters) oraz wczesna większość (early majority), którzy już wdrażają lub tworzą dedykowaną strategię zrównoważonego rozwoju i ESG. Kolejną grupą są organizacje późnej większości (late majority), gdzie zrównoważony rozwój jest traktowany jeszcze jako element społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) a nie priorytet biznesowy, nadal widoczna jest też grupa sceptyków, którzy nie dostrzegają potrzeby zrównoważonej transformacji.

R.T.: A czy polskie fintechy są świadome obowiązków związanych z raportowaniem ESG?

J.M.: Obowiązek raportowania ESG dotyczyć będzie jedynie największych FinTechów i wiele z nich już planuje strategię i podejście do wdrożenia nowych rozwiązań w tym obszarze.

Obserwuję też rosnące zainteresowanie zagadnieniami ESG w fintechach, które choć same nie będą zobowiązane do raportowania ESG, to stanowią istotny element w łańcuchu wartości instytucji finansowych i to banki, firmy ubezpieczeniowe oraz inne instytucje finansowe będą wymagały od fintechów – swoich partnerów i dostawców – raportowania w wybranych obszarach ESG.

R.T.: Czy uważa Pani, że implementacja ESG może być sposobem budowania przewagi konkurencyjnej?

J.M.: ESG to soczewka, nowa perspektywa, z której od kilkunastu lat korzystają inwestorzy analizujący strategie, raporty i wyniki oraz dane niefinansowe organizacji komercyjnych, instytucji publicznych oraz pozarządowych. Na tej podstawie inwestorzy instytucjonalni oraz coraz częściej indywidualni podejmują decyzję, mającą istotny wpływ na przyszłość danej organizacji.

Dane ESG są niezbędne dla identyfikacji nowych ryzyk biznesowych, wynikających ze zmian środowiskowych oraz społeczno-ekonomicznych, oraz planowania i wprowadzania zmian adresujących te ryzyka co stanowi istotny element budowania przewagi konkurencyjnej.

R.T.: A jak wygląda zapotrzebowanie na produkty finansowe zrównoważone środowiskowo? Konsumenci dostrzegają atuty takich rozwiązań?

J.M.: Znacząca większość nowej generacji konsumentów – z pokolenia alpha czy Z w swoich wyborach, również produktów finansowych, przykłada dużą wagę do ich wpływu na środowisko i społeczeństwo.

Umowa w formie cyfrowej zawarta online ma znacznie mniejszy ślad węglowy niż umowa wydrukowana na kilkunastu stronach papieru, wymagająca spotkania, na które trzeba dojechać samochodem lub komunikacją miejską. Ci sami klienci, którzy z racji krótkiego stażu na rynku pracy nie posiadają jeszcze dużych oszczędności, poszukują już teraz strategii na zrównoważone społecznie, etyczne mikro-inwestycje, które pozwolą zabezpieczyć ich przyszłość.

R.T.: Na koniec zapytam o to, jakie korzyści społeczne wynikają z zaangażowania się firm w kwestie ESG?

J.M.: Na przykładzie sektora finansowego, korzyści społeczne to przede wszystkim zwiększona dostępność produktów i usług finansowych poprzez np. nowe modele ryzyka kredytowego uwzględniające ważne społeczne trendy. Przykładowo, rosnące znaczenie ekonomii współdzielenia, wymaga od instytucji finansowych uwzględnienia w procesie kredytowym dochodów z elastycznych form zatrudnienia, przychodów z najmu okazjonalnego, pracy dodatkowej w ramach platform mobilnych jak FreeNow czy Pyszne.pl, czy też modeli social scoring.

Wiele instytucji finansowych wdraża już rozwiązania dostosowujące obecnie funkcjonujące modele oceny ryzyka kredytowego, preferujące często klientów pracujących na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, o tych ważnych zmian społecznych, co przekłada się na dostępność usług finansowych dla wszystkich, nie tylko młodych osób wchodzących na rynek pracy.

R.T.: Dziękuję za rozmowę.

J.M.: Dziękuję.

Z Joanną Molik, dyrektorką do spraw zrównoważonego rozwoju i ESG w Microsoft Polska, rozmawiał Rafał Tomaszewski, redaktor naczelny Fintek.pl.