Autorzy badania przeanalizowali 13 krajów – obok Polski są to: Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Estonia, Finlandia, Grecja, Litwa, Łotwa, Rumunia, Słowacja, Słowenia i Węgry. Raport obala popularne mity i pokazuje, w jaki sposób rozwijają się rynki położone między krajami zachodnioeuropejskimi i Rosją – dzięki pozytywnym zmianom w infrastrukturze, wysoko wykwalifikowanej kadrze, wykorzystaniu nowych technologii, rozwojowi sektora MŚP oraz handlowi online.
Lokalne firmy coraz odważniej wychodzą na rynki zagraniczne, generując z eksportu aż 56% PKB – o 14 punktów procentowych więcej niż w innych krajach Unii. Rosnąca siła gospodarcza regionu to zasługa przede wszystkim kwitnącej w nim przedsiębiorczości. Już co czwarta mała lub średnia firma zarejestrowana w UE (5,2 mln na 22 mln łącznie) pochodzi właśnie z tego obszaru. Istotny jest również wzrost produktywności pracowników – o 9% wyższy niż w 2007 roku (ponad 40% szybszy wzrost niż w bardziej rozwiniętych krajach Europy).
W Polsce, w 2016 roku zarejestrowanych było 1,6 milionów MŚP (z czego 69 tysięcy miało więcej niż 10 pracowników). W sumie w małych i średnich firmach pracuje 68,3% wszystkich zatrudnionych – co plasuje nasz kraj na równi ze średnią zarówno całego regionu (68,6%), jak i krajów Europy Zachodniej (68,9%).
– Obserwujemy fascynujący moment kształtowania się nowego obszaru na gospodarczej mapie świata, w którym bardzo ważnym graczem jest Polska. Znakiem rozpoznawczym krajów tego regionu jest szybkie przyswajanie nowych technologii i wzrost znaczenia biznesu opartego na innowacjach, a także rozwój lokalnego sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Mieszkańców wyróżnia wysoki poziom wykształcenia, duch przedsiębiorczości i wiara w ciężką pracę. Prowadzi to do zmiany charakteru gospodarki państw badanego obszaru – z analogowej na cyfrową. Firmy zaczynające działać online szybko skalują swój biznes, dzięki czemu mogą w krótkim czasie znacząco zwiększyć swoje przychody i zyski. Jak wynika z raportu, małe i średnie przedsiębiorstwa są kluczowe dla rozwoju regionu – to one stanowią jego prawdziwą siłą napędową – mówi Marcin Glogowski, Dyrektor Generalny PayPal w Europie Środkowej i Wschodniej.
Czytaj także: Promocja Google Pay. Do zgarnięcia 400 zł
Fundamenty sukcesu
Po pierwsze: inwestycje
Na szybki rozwój krajów regionu wpłynęły inwestycje oraz zastrzyk finansowy z funduszy unijnych. Szybkie przemiany wynikają z wykorzystania środków europejskich skoncentrowanych na budowaniu spójności regionalnej. Przykładem może być Polska, która aktualnie jest największym beneficjentem wsparcia z funduszy strukturalnych (77,6 mld EUR w perspektywie finansowej 2014-2020 oraz dodatkowe środki na projekty infrastrukturalne i transportowe w ramach instrumentu „Łącząc Europę”).
Zmiana specyfiki gospodarki to efekt wielu czynników, m. in. rozwoju infrastruktury cyfrowej (w 2017 ponad 80% gospodarstw domowych w badanych krajach miało dostęp do Internetu – w porównaniu do 50% w 2008 roku). Na przestrzeni ostatnich 11 lat udział przychodów z e-commerce w obrotach firm wzrósł trzykrotnie (o 200%), a odsetek przedsiębiorstw przyjmujących zamówienia online wzrósł w tym okresie o 81%. Także liczba konsumentów kupujących przez Internet w ciągu dekady wzrosła dwukrotnie (40% w innych krajach Unii) i obecnie już jeden na czterech klientów kupujących online w Europie mieszka w jednym z analizowanych krajów.
Czytaj także: Płatności ratalne w sklepach online
Po drugie: wysoka konkurencyjność pracowników i ich równie wysokie kwalifikacje
Koszty pracy wynoszą ok. 1/3 tych w Europie Zachodniej. Wyraźny jest również wysoki potencjał demograficzny regionu – żyje w nim prawie 22% ludności Unii – a także dynamiczny rozwój kompetencji jego mieszkańców (w ciągu ostatnich lat nowe umiejętności w obszarze IT zdobywali dwa razy szybciej niż reszta Europejczyków). Funkcjonowanie w ramach wspólnego europejskiego systemu prawnego oraz niższe podatki pozwalają skutecznie nadrabiać dystans do bardziej dojrzałych rynków.
– Europa Środkowa jest już wysoko rozwiniętym regionem. Firmy rozpoczynające tutaj swoją działalność muszą brać pod uwagę dużą konkurencję, lecz rynek jest wciąż zdecydowanie mniej nasycony niż w Europie Zachodniej, a koszty działania znacznie niższe – zauważa Michał Grams, Prezes Zarządu Together Data (założona w 2016 roku firma zatrudnia już ponad 60 osób).
Czytaj także: Karty kredytowe i laptopy – to najczęściej gubimy w Uberze
Po trzecie: eksport i e-commerce
Państwa regionu wykorzystują szansę, którą daje Wspólny Rynek ułatwiający obrót towarów, kapitału i usług. Prawie połowa (49%) ich eksportu jest wytwarzana przez małe i średnie firmy (o 4% więcej niż w Europie Zachodniej). W Polsce wśród 115,8 tysięcy eksporterów ponad 98% to małe i średnie przedsiębiorstwa.
Eksport może być swoistym wyznacznikiem dobrze funkcjonującej gospodarki i jej rozwoju. Dzięki internetowi ograniczenia geograficzne już nie są problemem dla lokalnych przedsiębiorstw. W naszym raporcie dokładnie przeanalizowaliśmy wiele firm z Europy Środkowo-Wschodniej i każda z nich miała podobny cel: globalną ekspansję – podkreśla Julia Patorska, Lider zespołu ds. analiz ekonomicznych w Deloitte.
Szczególnie e-handel jest obszarem, w którym już dzisiaj łatwo znaleźć przykłady firm z regionu osiągających sukcesy na międzynarodowych rynkach. Węgierska MakanyMarta aż 60% zysków osiąga ze sprzedaży online szytych przez siebie sukni ślubnych, polska spółka TogetherData już jedną piąta przychodów czerpie z zagranicy, a platforma Kinguin, specjalizująca się w handlu kodami do gier wideo, zdobyła już ponad 4 miliony regularnych klientów na całym świecie.
Czytaj także: Polscy klienci serwisu Amazon.de zbiorą punkty Payback
Perspektywy dalszego rozwoju
Stabilny wzrost w ostatnich latach, rozkwitająca infrastruktura i dynamicznie rozwijający się sektor gospodarki opartej na Internecie tworzą podstawę pod dalszy wzrost gospodarczy państw regionu.
– Naturalnym kierunkiem rozwoju rynków badanych krajów jest kontynuacja inwestycji w innowacyjne branże, dalsza cyfryzacja gospodarki i rozwój sektora e-commerce, a także postawienie na sprzedaż usług i towarów na rynkach międzynarodowych. Nie do przecenienia jest tu rola małych i średnich firm – dlatego też mocno kibicujemy ich ekspansji, a także wspieramy ją dostarczając narzędzia umożliwiające płatności zarówno lokalne, jak i globalne – mówi Marcin Glogowski z PayPal.
Czytaj także: Matt Komorowski, PayPal dla Fintek.pl- 2 miliardy ludzi wciąż nie ma konta
O raporcie „Nowe Tygrysy Europy”:
Deloitte przeprowadził kompleksową analizę kluczowych obszarów wpływających na rozwój sektora MŚP, szczególnie napędzanego przez e-commerce. Analizie zostały poddane wybrane wskaźniki dla krajów członkowskich UE, ze szczególnym uwzględnieniem: Bułgarii, Chorwacji, Czech, Estonii, Finlandii, Grecji, Litwy, Łotwy, Polski, Rumunii, Słowacji, Słowenii i Węgier.
Analiza, w tym ocena dojrzałości rynku, została oparta na danych z następujących źródeł: Deloitte Global R&D Survey, Eurostat (baza danych oparta na raportach z krajowych biur statystycznych), Global Innovation Index, OECD, Statista, World Bank (Doing Business report), World Economic Forum. Ramy czasowe wskaźników (w zależności od danych) to 2006-2017 r.
Czytaj także: Sklepy internetowe zyskują nawet 20% na zakazie handlu w niedzielę
PayPal/Deloitte/RT
