Od 1 czerwca 2024 roku wszystkie instytucje finansowe mają obowiązek sprawdzania rejestru zastrzeżeń numer PESEL. Jeśli na przykład udzielą one pożyczki mimo zastrzeżonego numeru PESEL, nie będą mogły dochodzić z tego tytułu należności.

Kiedy trzeba cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL?

Na co nie wpływa zastrzeżenie numeru PESEL? To na przykład sprawy urzędowe, jak wzięcie ślubu, zameldowanie się czy wyrobienie dokumentów, udział w wyborach, korzystanie z profilu zaufanego, sprawy zdrowotne, podróżowanie, wykonywanie czynności służbowych (podpisywanie umów w pracy), czy korzystanie z usług poczty.

Ministerstwo Cyfryzacji przypomina jednak, że zastrzeżenie numeru PESEL należy cofnąć jeśli chcemy otworzyć nowy rachunek bankowy (konto oszczędnościowe lub oszczędnościowo-rozliczeniowe), wziąć kredyt lub pożyczkę, kupić coś na raty, skorzystać z odroczonych płatności, podpisać akt notarialny dotyczący nieruchomości, czy otrzymać kopię swojej karty SIM.

Zastrzeżenie numeru PESEL trzeba cofnąć również w przypadku wypłaty w placówce bankowej większej kwotę pieniędzy – powyżej trzykrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, co od 1 lipca 2024 roku będzie wynosić 12 900 zł. W takim przypadku należy cofnąć zastrzeżenie przed wydaniem bankowi dyspozycji o wypłatę gotówki w tak dużej kwocie. Jeśli tego nie zrobimy, bank wstrzyma wypłatę gotówki na 12 godzin, pomimo cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL w tym czasie.

Cofnięcie zastrzeżenia jest natychmiastowe i odbywa się  w czasie rzeczywistym, również w nocy i w dni wolne od pracy. W każdej chwili można cofnąć zastrzeżenie, ale aby ponownie zastrzec PESEL, należy zaczekać pół godziny.

W aplikacji mObywatel 2.0 można cofnąć zastrzeżenie PESEL na dwa sposoby:

  • bezterminowo – oznacza to, że PESEL przestanie być chroniony aż do czasu ponownego zastrzeżenia,
  • czasowo  – w tej opcji aplikacja poprosi o wyznaczenie dnia i godziny, kiedy to PESEL zostanie automatycznie zastrzeżony.

Czy rejestr zastrzeżeń PESEL wytrzyma obciążenie?

Związek Przedsiębiorstw Finansowych szacuje, że do rejestru zastrzeżeń PESEL może wpływać nawet 10 mln zapytań dziennie. a ogromna liczba wynika m.in. z faktu, że informacje będą w nim weryfikować nie tylko instytucje finansowe, ale też np. operatorzy telekomunikacyjni i notariusze.

Prognoza takiej liczby zapytań do rejestru może prowokować pytanie o jego wydolność. Z punktu widzenia instytucji finansowej ta wątpliwość jest o tyle szczególna, że udzielenie pożyczki lub kredytu klientowi, którego PESEL znajduje się w rejestrze, będzie mieć poważne skutki. Otóż instytucja nie będzie mogła ani domagać się zwrotu środków, ani sprzedać wierzytelności do nabywcy. I to nawet, jeżeli okaże się, że zobowiązanie faktycznie wzięła osoba legitymująca się danym numerem PESEL i wcale nie doszło do kradzieży tożsamości.