Narodowy Bank Polski wskazuje, że zostały już zrealizowane przedsięwzięcia ukierunkowane na zwiększenie bezpieczeństwa gotówki, obniżenie kosztów emisji czy wzmocnienie efektywności funkcjonowania obrotu gotówkowego. Wobec tego rolą Narodowej Strategii Bezpieczeństwa Obrotu Gotówkowego ma być skoordynowanie dalszych działań oraz nadanie im wspólnych ram operacyjnych.

Tematycznej kategoryzacji zaleceń zawartych w strategii NBP dokonano według czterech filarów, tj. powszechnej akceptacji i dostępności gotówki, płynnego zaopatrywania rynku w walutę polską, cyberbezpieczeństwa systemów informatycznych wykorzystywanych w procesach zaopatrywania w gotówkę oraz bezpieczeństwa fizycznego banknotów i monet.

Dokument Narodowa Strategia Bezpieczeństwa Obrotu Gotówkowego jest dostępny na stronie NBP (wersja skrócona) pod tym linkiem.

Narodowa strategia bezpieczeństwa gotówki od NBP

Bank centralny wskazuje, że w 2020 r. zaobserwowano ponadprzeciętny wzrost popytu na pieniądz gotówkowy. Szczególnego znaczenia nabrała funkcja gotówki jako środka gromadzenia oszczędności, a zmniejszyło się znaczenie roli pieniądza gotówkowego w realizacji transakcji. NBP uznał że potrzebne są dodatkowe, bardziej skoordynowane działania, dzięki którym Polacy będą mieli zapewnione bezpieczeństwo posługiwania się gotówką.

W opublikowanej strategii bezpieczeństwa zawarto głównie zalecenia cyklicznych przeglądów, polegających m.in. na monitorowaniu i ocenianiu skutków zmiany ustawy o usługach płatniczych, czy też badaniach opinii publicznej dot. akceptacji gotówki.  Poświęcono miejsce również usłudze cashback, wskazując na potrzebę jej popularyzacji i zwiększenia świadomości społecznej na jej temat.

Warto podkreślić, że w ramach strategii przyjęto kryterium dostępności sieci bankomatów. Wprowadzono wymóg zapewnienia 90% populacji w Polsce dostępu do najbliższego oddziału banku lub bankomatu w odległości nie większej niż 10 km. Ponadto jednym ze wskazanych w dokumencie działań było opracowanie i udostępnienie mapy dostępności gotówki w Polsce zawierającej informacje o źródłach dostępu do gotówki.

Jedną z ostatnich inicjatyw na rzecz powszechnego akceptowania płatności gotówkowych była tzw. ustawa o gotówce, która została uchwalona w tym roku. Jej projekt złożył w Sejmie prezydent RP na wniosek prezesa Narodowego Banku Polskiego. Obliguje ona przedsiębiorców do przyjmowania zapłaty od konsumentów w formie gotówki. Dopuszczalne są jednak wyjątki np. w przypadku zakupów internetowych.

Podczas IX Cashless Congress prezes Narodowego Banku Polskiego, prof. Adam Glapiński zapewniał, że celem działań NBP nie jest wyparcie instrumentów bezgotówkowych. Instytucja nie sprzeciwia się obrotowi bezgotówkowemu, co więcej zamierza go wspierać. NBP chce jednak, aby osoby, które nie posiadają kont w banku nie musiały mierzyć się z wykluczeniem finansowym.