Gotówka jest potrzebna, a Polacy z niej korzystają – taki jest główny wniosek z badania Narodowego Banku Polskiego „Zwyczaje płatnicze w Polsce, w 2020 r.” W ostatnich 12 miesiącach bowiem aż 97,8% respondentów skorzystało z tej metody płatności. Tu można postawić kropkę. Rzadko bowiem się zdarza, by nawet heavy userzy płatności bezgotówkowych w ostatnim roku nie zapłacili drobnej kwoty gotówką np. w kiosku. Dominacja gotówki w tym zakresie nie jest zatem zaskoczeniem, a jedynie stwierdzeniem faktu.
NBP wyraźnie jest obrońcą gotówki – od kilku miesięcy instytucja mocno akcentuje, że utrzymanie dostępności obrotu gotówkowego jest dla niej wysokim priorytetem, czego wyrazem jest Narodowa strategia bezpieczeństwa gotówki, w tym plany zmian legislacyjnych, które nałożą obowiązek jej honorowania (z wykluczeniem automatów, e-handlu i imprez masowych).
Gotówka dominuje w kiosku i na targowisku
Na drugim miejscu pod względem popularności metod płatności znalazły się karty płatnicze z technologią zbliżeniową – 75,6%. Powszechnie używane są też polecenia przelewów (69,8%) oraz inne internetowe metody płatności – 41,1%. Do nich zalicza się m.in. usługę PayPal – czytamy w raporcie NBP.
Z niekartowych płatności mobilnych korzystało 23,9% respondentów, zaś z kartowych – 17,6%. Inne metody płatności oraz kryptoaktywa, do których zaliczany jest bitcoin, wykorzystywane są sporadycznie – zaledwie 0,2% respondentów wskazało, że użyło tych metod w okresie ostatnich 12 miesięcy.
Co istotne, w punktach usługowo-handlowych (PHU), urzędach oraz P2P gotówka przegrywa zarówno w odniesieniu do liczby transakcji i wartości transakcji. W liczbie transakcji udział gotówki wynosi 46,4%, a w wartości – 29,3%. Gotówką najczęściej płacimy przy transakcjach o kwocie do 25 PLN – tutaj aż 69,3% transakcji odbywa się „tradycyjnie”. Kartą najczęściej płacimy przy transakcjach o wartości w przedziale od 125 PLN do 150 PLN – tutaj 87,4% transakcji jest dokonana kartą. Innymi słowy, im wyższa kwota – tym częściej wybieramy kartę.
A gdzie płacimy gotówką?
Najczęściej w kioskach, na straganach, targowiskach i u sprzedawców ulicznych – w tych miejscach 83,8% transakcji ma charakter gotówkowy – warto odnotować, że terminale płatnicze nie są jeszcze w tych miejscach standardem, zatem wynik nie jest zaskoczeniem, aczkolwiek NBP wskazuje, że uczulił respondentów by zwracali uwagę na dostępność terminali. Datki charytatywne też realizujemy gotówkowo – 96,3% transakcji jest realizowanych „tradycyjnie”.
W małych sklepach udział gotówki jest już mniejszy – tutaj udział gotówki wynosi 52,9%. Ale już na stacjach benzynowych gotówka ma tylko 16,2% udział, a w supermarketach i dyskontach – 21,7%. Kartą częściej płacimy także w restauracjach i hotelach – 62,1% transakcji jest bezgotówkowa.
– W ramach badania wszystkie osoby płacące gotówką zostały poproszone o zwrócenie uwagi na to, czy w miejscu ich dokonywania istniała możliwość realizacji transakcji kartą. Osoby udzielające odpowiedzi zostały następnie podzielone ze względu na fakt posiadania karty. Analiza wykazała, że około 49% transakcji gotówkowych zostało zrealizowanych przez osoby posiadające karty płatnicze w miejscach wyposażonych w terminal płatniczy. Osoby te, mimo możliwości zapłaty kartą (posiadanie karty i obecność terminala), wybrały transakcje gotów- kowe z uwagi na swoje własne preferencje. Ponadto blisko 21% transakcji gotówkowych zrealizowały osoby, które posiadały karty płatnicze, lecz sklep nie posiadał terminala płatniczego, zaś dla 5,8% transakcji respondent posiadający kartę płatniczą nie zwrócił uwagi na to, czy sklep posiadał terminal – czytamy w raporcie NBP.
Stopień ubankowienia Polaków
Rachunki płatnicze i konta bankowe posiada 88,5% Polaków. Poziom ubankowienia jest wyższy wśród osób w wieku 25-39 lat – wynosi on tutaj 96,8%, a wśród osób 40-54 lata – 97,2%. Wśród osób w wieku powyżej 65 lat ubankowienie jest niższe – wynosi bowiem 71,4%.
Im niższy poziom wykształcenia, tym gorzej z rachunkami bankowymi. Wśród osób z wyższym wykształceniem praktycznie każdy Polak ma konto w banku lub rachunek płatniczy. Wśród osób z wykształceniem średnim wskaźnik ubankowienia wynosi 97,7%. Najgorzej z ubankowieniem jest wśród osób, które mają wykształcenie podstawowe, gimnazjalne lub brak wykształcenia – tutaj tylko 55,7% osób deklaruje posiadanie konta w banku.
Karty płatnicze posiada 81,7% Polaków. Raport NBP „Zwyczaje płatnicze w Polsce w 2020 r.” dostępny jest na stronie Narodowego Banku Polskiego.
/LP
Ostatnie podcasty