Nabór operatorów sandboxa potrwa do 9 listopada. Operatorami mogą zostać banki, akceleratory, fundacje, czy organizacje pozarządowe. Już jutro ruszają negocjacje z zainteresowanymi podmiotami, których we wcześniejszych runach konsultacji miało być kilkadziesiąt. Operatorzy nie mogą pobierać od fintechów żadnych opłat za przeprowadzane szkolenia i akcelerację, natomiast korzyścią dla operatorów może być pakiet udziałów w danym startupie.

Rusza nabór na operatorów regulacyjnej piaskownicy

KNF zawrze z wybranymi operatorami umowę o prowadzenie Piaskownicy i obejmie nad nią patronat. W celu zawarcia umowy operator musi spełnić określone wymagania w zakresie funkcjonalności, operacyjności i bezpieczeństwa środowiska testowego oraz, co najistotniejsze, musi posiadać odpowiednią kadrę szkoleniową, doświadczoną w akceleracji i skalowaniu startupów oraz prowadzeniu działalności nadzorowanej przez KNF, a także w uzyskiwaniu zezwoleń na prowadzenie działalności nadzorowanej. Operator, aby zawrzeć z KNF umowę o patronat i prowadzenie Piaskownicy, będzie musiał przedstawić także plan szkoleń, testów i wsparcia merytorycznego dla podmiotów testujących.

Liczba operatorów nie jest ograniczona – mówił na dzisiejszym spotkaniu z mediami dyrektor Departamentu FinTech w KNF Artur Granicki. Po 9 listopada nabór na operatorów sandboxa będzie zapewne powtarzany cyklicznie. Podmiot chcący pomóc w akceleracji fintechów musi być zarejestrowany w Polsce, a we wniosku musi wskazać w jakim obszarze działalności jest w stanie wesprzeć początkujący projekt. Pełny regulamin kwalifikacji podmiotu do roli operatora jest dostępny tutaj.

Środowiska testowe operatorów mogą być wirtualne, w postaci systemu komputerowego symulującego zachowania rynkowe, jak i w pełni rzeczywiste, z udziałem realnych klientów (jednak bez możliwości zaangażowania środków finansowych klientów). Zarówno środowiska testowe, jak i testujące swoje rozwiązania podmioty będą monitorowane i wspierane merytorycznie przez KNF.

Operatorzy przeprowadzają nabór startupów i przedstawiają kandydatów, których weryfikuje KNF. Nadzorca sprawdza, czy projekt jest faktycznie innowacyjny i czy spełnia pozostałe kryteria.

Kto może dołączyć do polskiej piaskownicy regulacyjnej?

W porządku, ale jakie warunki musi spełnić fintech, aby mógł zostać zakwalifikowany do piaskownicy? Po pierwsze musi być zarejestrowany w Polsce, prowadzić swoją działalność nad Wisłą i posiadać biuro na terenie RP. Poza tym KNF przedstawia następujące wymagania:

  • Zakres rozwiązania:
    Do udziału w Piaskownicy będą przyjmowane podmioty oferujące produkty lub usługi finansowe spełniające cechy działalności nadzorowanej przez KNF lub rozwiązania przeznaczone do bezpośredniego wsparcia lub rozwoju działalności podmiotów nadzorowanych.
  • Innowacyjny charakter rozwiązania:
    Zaproponowane rozwiązanie powinno cechować się innowacyjnością lub przynajmniej różnić się od dotychczasowych ofert dostępnych na rynku. Ponadto produkt lub usługa powinna wpływać na rozwój sektora innowacji finansowych w Polsce.
  • Realna potrzeba udziału w piaskownicy:                                                                                            Konieczność skorzystania przez podmiot z Piaskownicy powinna być uzasadniona, tzn. spełnione musi zostać założenie, że wdrożenie na rynek danego produktu lub usługi w tradycyjny sposób związane jest ze znacznymi kosztami, nie dając gwarancji zwrotu zainwestowanych środków w uzyskanie wymaganych zezwoleń. Ponadto spełniony musi zostać warunek, zgodnie z którym rozwiązanie w sposób jasny nie wpisuje się w istniejące ramy prawne, co uniemożliwia wprowadzenie go na rynek.
  • Gotowość do przeprowadzenia testów rozwiązania:                                                                               Istotną kwestią, na którą musi zwrócić uwagę podmiot aplikujący do Piaskownicy jest gotowość do przeprowadzenia testów oraz otwartość na testy rozwiązania przez podmiot zewnętrzny lub przez UKNF.

Obecnie jednym z kryteriów przyznawania licencji krajowej instytucji płatniczej jest odpowiednie doświadczenie kadry w danej firmie. Wiele początkujących fintechów takiego doświadczenia nie posiada. Między innymi ten problem ma rozwiązać regulacyjna piaskownica. Pełny regulamin Piaskownicy regulacyjnej KNF można pobrać tutaj.

Do piaskownicy może zgłosić się zarówno początkujący startup, jak i duża instytucja finansowa, testująca nowe, nieistniejące rozwiązanie. KNF nie wyklucza sytuacji, w której do sandboxa zgłoszą się wspólnie bank ze startupem, aby testować innowacyjny produkt.

Proces aplikacji ma być jednak uproszczony, tak aby nie odstraszał młodych startupów, nieznających realiów rynku finansowego. KNF nie chce popełnić błędu swojego odpowiednika z Wielkiej Brytanii, gdzie fintechy skarżyły się na zbyt skomplikowany proces aplikacji i niezrozumiałe regulacje. Z tego powodu niezbędne było zatrudnienie doświadczonych prawników, na co najzwyczajniej w świecie brakowało pieniędzy. Więcej na temat problemów brytyjskiej piaskownicy można przeczytać tutaj.

Wracając do polskiego projektu, warto wspomnieć ,że firma może w każdej chwili zrezygnować z uczestnictwa w sandboxie. Natomiast jeżeli chodzi o ocenę postępów i otrzymanie licencji, to minimalny okres testowy dla fintechów będzie wynosił 3 miesiące, a maksymalny 9 miesięcy. Chociaż na prośbę startupu można wydłużyć testy maksymalnie do 12 miesięcy.

Nabór pierwszych startupów ma rozpocząć się już w grudniu, a pierwsze testy nowych rozwiązań zaplanowano na początek 2019 roku. Już w listopadzie ma ruszyć nowa strona KNF –  fintech.gov.pl, na której pojawią się szczegółowe informacje o działaniu piaskownicy i rynku FinTech w Polsce.

To nie koniec – będzie Piaskownica 2.0

Komisja Nadzoru Finansowego nie poprzestaje jednak na obecnej formie piaskownicy. Obecnie trwają konsultacje na linii Ministerstwo Finansów – KNF, podczas których ustalane są zmiany w prawie. Zmiany, które mają pozwolić na uruchomienie piaskownicy z prawdziwego zdarzenia, określonej przez dyrektora Granickiego jako Piaskownica 2.0.

Według obowiązujących przepisów nie można prowadzić działalności finansowej wymagającej licencji, bez posiadania takiego zezwolenia – bez żadnych wyjątków. Chodzi między innymi o zaangażowanie środków finansowych klientów, czyli pobieranie od nich pieniędzy. Między innymi nad takimi zmianami pracuje regulator wraz z nadzorcą.

Według optymistycznego scenariusza już w listopadzie KNF ma przedstawić zestaw dokumentów przedstawiających nowe przepisy. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem Piaskownica 2.0 mogłaby wystartować już w I półroczu 2019 roku. Fintechy uczestniczące w drugiej fazie projektu mogłyby działać w warunkach, które niemal w 100% odwzorowują prawdziwy rynek. Taka wersja piaskownicy będzie także bardziej atrakcyjna dla większych firm, które chcą testować swoje projekty bez konieczności przechodzenia procesu akceleracji.

Dyrektor Granicki mówił także, że trwają rozmowy z brytyjskim nadzorcą – Financial Conduct Authority, odnośnie globalnej piaskownicy regulacyjnej, Global Financial Innovation Network. Projekt ten jest jednak zagrożony ze względu na wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Więcej o pomyśle na globalnego sandboxa można przeczytać tutaj.