Rekordowo wysoki wskaźnik transakcji bezgotówkowych wyznacza charakterystyczny moment rozwoju tego rynku w naszym kraju. Transakcji było o 34,6 mln więcej niż w poprzednim kwartale 2017 roku – stanowi to wzrost o 3,6%.

Polacy coraz chętniej korzystają z obrotu bezgotówkowego

Coraz większy odsetek Polaków przekonuje się do płatności bezgotówkowych. Program Polska Bezgotówkowa przyczynia się do wzrostu popularności nowoczesnych metod płatniczych – tylko w 2016 roku liczba transakcji bezgotówkowych w Polsce wzrosła o ponad 25%. Jako kraj jesteśmy jednym z pionierów, jeśli chodzi o transakcje bez wykorzystania fizycznego pieniądza – takie rozwiązania oferują nie tylko wygodę dla konsumenta, ale także poszerzają działalność przedsiębiorstw na nowe rynki.

Młode społeczeństwo staje się coraz bardziej cyfrowe. Liczba osób posiadających dostęp do bankowości elektronicznej w 2017 roku przekroczyła 35,5 mln osób. Wzrasta również liczba aktywnych użytkowników. Wykonujemy coraz więcej operacji przez Internet – od opłaty rachunków, po robienie zakupów online. W 2017 roku Polacy wykonali niemalże 1,8 mld przelewów internetowych, a średnia wartość przelewu wyniosła 2 647 zł – oznacza to wzrost o 70 zł w stosunku do danych z roku poprzedniego.

Bankomaty odchodzą do lamusa

Według danych NBP liczba bankomatów w Polsce od 2004 roku stale rosła. Z końcem 2017 roku po raz pierwszy w historii zanotowaliśmy ich spadek – na koniec roku było 23 230 urządzeń. Porównując stan na koniec marca i grudnia 2017 roku widzimy, że w ciągu tych miesięcy zlikwidowanych zostało 521 maszyn. Zmniejszyła się również liczba wykonywanych transakcji wypłat z bankomatów. W III kwartale 2017 roku odnotowano ich 174,2 mln, co w porównaniu do poprzedniego kwartału stanowi spadek o 2,3 mln. Z takimi wynikami Polska wypada słabo na tle Unii Europejskiej. W kraju przypada 605 bankomatów na milion mieszkańców – to o 300 mniej niż średnio w UE.

Mimo, że częstotliwość wypłat z bankomatów w Polsce spada, tak samo jak liczba samych urządzeń, Polacy decydujący się na wypłatę pobierają więcej środków, niż w latach poprzednich. W 2017 statystyczny Polak pobierał 499zł – o 38 zł więcej niż w roku 2016. Łączna wartość wypłat gotówkowych z bankomatów w 2017 roku wyniosła ponad 325 mld zł – to wzrost o około 15 mld zł w porównaniu do zeszłego roku. Z danych NBP wynika, że w III kwartale 2017 roku jeden bankomat realizował średnio 82 wypłaty gotówkowe dziennie, a Polacy sięgali po wypłatę z bankomatu 680 mln razy.

Czy bankomaty są nam jeszcze potrzebne?

Malejąca liczba bankomatów może mieć związek z rosnącą popularnością bankowości internetowej. To z kolei wiąże się z coraz mniejszą liczbą placówek bankowych – Polacy są gotowi, a przede wszystkim są chętni na zmiany i innowacje. Wpływ mają również zachowania konsumentów – nie chodzi o ilość gotówki, jaką wypłacamy, bo tej jest coraz więcej, ale jak często pojawiamy się przy bankomatach. W II kwartale 2014 roku wypłat z bankomatów było około 200 mln, a w I kwartale 2017 roku już tylko 161 mln. Tendencja jest spadkowa.

Zdaniem Bartosza Gibowskiego z Tpay.com każdym rynkiem rządzi klient i jego zachowania, a na rynku bankomatowym mamy obecnie do czynienia z dwoma zjawiskami: konsolidacją i dostosowaniem funkcji bankomatów do potrzeb obecnego klienta.

– O ile pierwszy wymieniony punkt nie wymaga wytłumaczenia, o tyle warto wspomnieć nieco więcej o drugim. Potrzebę wypłacania środków w chwili obecnej często zastępujemy potrzebą ich wpłacenia, a zatem bankomat zamienia się we wpłatomat.  Wpływ na to ma zarówno program „Polski Bezgotówkowej”, jak i polityka banków zachęcająca do płatności elektronicznych (wszelkiego typu, od pay-by-linków, przez płatności kartą oraz Google Pay, a na BLIKU oferującym także możliwość wpłaty i wypłaty w bankomacie kończąc). Podsumowując, społeczeństwo i nasze potrzeby są zróżnicowane, z tego powodu bankomaty nie znikną z ulic i centrów handlowych z dnia na dzień, zmieni się jednak ich funkcja, a w szerszej skali zmniejszy popularność – stwierdza Bartosz Gibowski, Senior After-Sales Specialist w Tpay.com.

Czy jednak bankomaty znikną całkowicie z polskiego rynku? Mimo, że coraz większą popularność zyskuje bankowość internetowa, w najbliższych latach nie będzie mieć to miejsca. W polskiej społeczności wciąż jest wiele osób, które korzystają z bankomatów – od osób starszych, które po prostu lubią mieć gotówkę w portfelu, do szarej strefy, gdzie elementem kluczowych dla większości nierejestrowanych transakcji jest to, że są one realizowane w formie gotówkowej.