Najpopularniejsze formy świadczenia usług płatniczych przez tzw. niebankowych dostawców usług płatniczych to krajowa instytucja płatnicza (42), mała instytucja płatnicza (152) i biuro usług płatniczych (1192). W nawiasach podano liczbę tych podmiotów wg. stanu na dzień 6 stycznia 2023 roku.

W celu utworzenia Krajowej Instytucji Płatniczej (KIP) trzeba:

    1. uzyskać zezwolenie KNF,
    2. być osobą prawną,
    3. dysponować odpowiednim kapitałem założycielskim (20k-125k EUR) i funduszami własnymi,
    4. posiadać odpowiednią strukturę organizacyjną oraz kadrę zarządzającą,
    5. wdrożyć odpowiednie procedury, w tym system zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej.

Koszt postępowania o wydanie zezwolenia to 1250 euro.

Jak zdobyć licencję małej instytucji płatniczej?

W celu utworzenia małej instytucji płatniczej (MIP) trzeba:

    1. uzyskać wpis w rejestrze MIP prowadzonym przez KNF,
    2. posiadać rozwiązań organizacyjnych pozwalających na:
      1. wyliczenie całkowitej miesięcznej kwoty transakcji płatniczych;
      2. wykonanie obowiązków związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy;
    3. posiadać:
      1. program działalności i plan finansowy na okres pierwszych 12 miesięcy działalności, uwzględniający wymóg iż średnia całkowitej kwoty transakcji płatniczych z poprzednich 12 miesięcy wykonanych przez małą instytucję płatniczą, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ona usługi płatnicze, nie może przekraczać kwoty stanowiącej równowartość 1 500 000 euro miesięcznie;
      2. aktualną procedurę zarządzania ryzykiem, na które może być narażona.

Wpis do rejestru małych instytucji płatniczych podlega opłacie skarbowej w wysokości 616 zł

W celu utworzenia Biura Usług Płatniczych (BUP) trzeba:

    1. uzyskać wpis do rejestru biur usług płatniczych,
    2. uwzględnić ograniczenia dla tej formy prowadzenia działalności – średnia całkowitej kwoty transakcji płatniczych z poprzednich 12 miesięcy wykonanych przez biuro usług płatniczych, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ono usługi płatnicze, nie może przekraczać kwoty 500 000 euro miesięcznie
    3. potwierdzić, że osoba zarządzająca biurem usług płatniczych nie jest osobą prawomocnie skazaną za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, przestępstwo, o którym mowa w art. 165a Kodeksu karnego, przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej lub przestępstwo skarbowe
    4.  chronić środki pieniężne otrzymanych od użytkowników, w tym za pośrednictwem agenta lub innego dostawcy, w celu wykonania transakcji płatniczych. Obowiązek ten biuro usług płatniczych wykonuje przez zawarcie odpowiednio z bankiem krajowym, instytucją kredytową, oddziałem banku zagranicznego albo zakładem ubezpieczeń, które nie należą do tej samej grupy co dane biuro usług płatniczych, umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia.

Co oferuje licencja MIP od KNF?

Mała Instytucja Płatnicza posiada kilka istotnych ograniczeń (średnia całkowitej kwoty transakcji płatniczych z poprzednich 12 miesięcy wykonanych przez MIP nie może przekraczać kwoty stanowiącej równowartość 1 500 000 euro miesięcznie, limit 2000 Euro środków przechowywanych na rzecz jednego użytkownika czy wreszcie ograniczenie działalności do terytorium RP – to kluczowe czynniki, które należy brać pod rozwagę przy podejmowaniu decyzji o wyborze tej formy prowadzenia działalności w obszarze usług płatniczych).

W celu zapoznania się z podstawowymi kwestiami dotyczącymi MIP zachęcam do lektury publikacji dostępnej na stronie https://rsplegal.pl/wp-content/uploads/2021/11/QA-12-NAJWAZNIEJSZYCH-PYTAN-I-ODPOWIEDZI-DOTYCZACYCH-DZIALALNOSCI-MALYCH-INSTYTUCJI-PLATNICZYCH-W-POLSCE-.pdf . Jeżeli zaś chodzi o Biuro Usług Płatniczych to kluczowym jego ograniczeniem jest  możliwość świadczenia tylko jednego rodzaju usługi – przekazu pieniężnego. Docelową i najbardziej pożądaną przez biznes formą prowadzenia działalności w obszarze usług płatniczych (a jednocześnie najbardziej trudną do uzyskania z uwagi na rygorystyczne wymagania ustawowe) jest więc Krajowa Instytucja Płatnicza.

Mamy jeszcze dwie kategorie niezwykle ciekawych usług płatniczych, które zostały wprowadzone do polskiego systemu prawnego w ramach nowelizacji ustawy o usługach płatniczych będącej wdrożeniem wymogów dyrektywy PSD2, a więc: usługę dostępu do informacji o rachunku (AISP) oraz usługę inicjowania transakcji płatniczych, które również stanowią działalność regulowaną i wymagają uzyskania stosownego wpisu/zezwolenia ze strony Komisji Nadzoru Finansowego

W celu zapoznania się ze szczegółowymi zasadami prowadzenia działalności oraz warunków utworzenia Krajowej Instytucji Płatniczej zachęcam do pobrania publikacji dostępnej na stronie: https://rsplegal.pl/wp-content/uploads/2023/01/jak-zostac-krajowa-instytucja-platnicza.pdf