Minister Anna Streżyńska zdementowała plotki mówiące o likwidacji resortu cyfryzacji, ale obawa wciąż pozostała. Więcej na ten temat można przeczytać tutaj – Ministerstwo Cyfryzacji rozwiązane? Anna Streżyńska zabiera głos. W trawie piszczy, że MC ma problemy finansowe. Postanowiliśmy skontaktować się z ministerstwem i zapytać między innymi o rzekome kłopoty z pieniędzmi, jak i stopień zaawansowania w pracach nad poszczególnymi inicjatywami.

Zgodnie z odpowiedzią resortu Anny Streżyńskiej projekt planu wydatków MC na 2018 rok przewiduje środki w łącznej kwocie 1.468.192 000 mld zł. Większość pieniędzy pochodzi jednak z budżetu środków europejskich – aż 1.220.566 000 mld zł. Zgodnie z projektem ustawy budżetowej dla Ministerstwa Cyfryzacji zaplanowano wydatki rzędu 271.482 000 mln zł, a dla Centrum Projektów Polska Cyfrowa 1.196.635 000 mld zł. Według informacji resortu w 2018 roku planuje on zrealizować łącznie 231,8% planu przewidzianego na rok 2017.

Czytaj także: Wszyscy kurierzy Poczty Polskiej wyposażeni w terminale

Jakie projekty są najważniejsze dla Ministerstwa Cyfryzacji?

Obecnie Ministerstwo Cyfryzacji pracuje nad 34 projektami oraz – dodatkowo – nad 22 inicjatywami na etapie pomysłu. Są to projekty i inicjatywy dużej skali o kluczowym, transformacyjnym charakterze. Najważniejsze z nich to:

  • Wspólna Infrastruktura Państwa – optymalizacja wydatków na IT w administracji publicznej:

– elektroniczne systemy zarządzania dokumentami dla wszystkich urzędów

– wspólna rezerwa celowa na informatykę i koordynacja inwestycji

– skonsolidowane zarządzanie licencjami

– bezpieczna Chmura Administracji Publicznej

  • Krajowy Węzeł Identyfikacji Elektronicznej (e-tożsamości) i towarzysząca mu Platforma Integracji Usług i Danych
  • mDokumenty w sektorze prywatnym i publicznym
  • gov.pl – jedna brama do administracji, upowszechnienie dostępu do informacji i e-usług Administracji publicznej
  • rozbudowa Systemu Rejestrów Państwowych (SRP)
  • działania horyzontalne usprawniające działanie administracji publicznej: e-doręcznia, e-płatności, e-zamównia
  • zintegrowana platforma analityczna
  • rozwój Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (nowe funkcjonalności)
  • pl.ID – dowód z warstwą elektroniczną

Ponadto Ministerstwo Cyfryzacji realizuje zadania na rzecz innych resortów (przykładowo):

  • Strategia eZdrowia i Elektroniczna Platforma Gromadzenia, Analizy i Udostępniania Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych – wspólnie z Ministerstwem Zdrowia
  • platforma eZamówienia – wspólnie z Urzędem Zamówień Publicznych
  • eRPL – system dla potrzeb legislacji rządowej
  • KRONIK@ – Krajowe Repozytorium Obiektów Nauki i Kultury – wspólnie z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Inne zadania realizowane przez MC, nie mniej ważne niż IT, to:

  • „100 Mega na 100-lecie”– Ogólnopolska Sieć Edukacyjna oraz ograniczenie tzw. „białych plam”(miejsc bez dostępu do Internetu) w Polsce. Więcej na ten temat można przeczytać tutaj –Będzie szybki i darmowy Internet w każdej szkole
  • 5G dla Polski
  • Tworzenie szans rozwoju dla obywateli i przedsiębiorców

– edukacja i rozwój kompetencji cyfrowych; nauka programowania; szkolenia dla cyfrowo wykluczonych; szerokie akcje informacyjne na temat e-usług administracji publicznej; budowa cyfrowego paliwa dla rozwoju gospodarczego i innowacji

– poprawa jakości i liczby danych udostępnianych w sposób otwarty do re-użycia.

  • Reforma ochrony danych osobowych
  • Przygotowanie i wdrożenie strategii oraz ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa

– Projekt ustawy znajduje się w uzgodnieniach międzyresortowych

  • Wzmacnianie polskiego głosu na arenie międzynarodowej

Czytaj także: Warszawiacy mogą już płacić online za załatwianie spraw urzędowych

mDokumenty najbliżej implementacji

Najbardziej zaawansowane prace toczą się przy projekcie mDokumenty. Już od października 2017 r. obywatele mogą korzystać z bezpłatnej aplikacji na smartfon – mObywatel. Dzięki rozwiązaniu przygotowanemu przez Ministerstwo Cyfryzacji mamy szybki dostęp do swoich mDokumentów. Pierwszą usługą dostępną w aplikacji jest mTożsamość.

Rozwiązanie to przyda się w codziennych sytuacjach, choćby takich jak stłuczka samochodowa. Uczestnicy stłuczki, którzy w kilkanaście sekund ściągną na swoje smartfony ze sklepu Google Play aplikację, będą mogli wymienić się informacjami potrzebnymi do rozwiązania sprawy. I ujawnią tylko tyle danych, ile wymaga sytuacja, nie więcej.

Za pomocą mTożsamości potwierdzimy swoją tożsamość w kontaktach z innymi obywatelami. Podczas przykładowej stłuczki samochodowej wyświetlimy swoje dane na ekranie telefonu, a następnie przekażemy je drugiej osobie – na telefon. Wtedy też automatycznie pobierzemy i zapiszemy w swoim telefonie jej dane, ale pod warunkiem, że obaj uczestnicy stłuczki będą użytkownikami aplikacji mObywatel. Nie ma powodu do obaw – wymiana danych jest chroniona certyfikatem wydanym przez Ministerstwo Cyfryzacji.

Aplikacja jest bezpłatna i może z niej skorzystać każdy, kto jest pełnoletni i ma: ważny dowód osobisty, profil zaufany (eGo), smartfon z systemem operacyjnym Android w wersji 6.0 (lub nowszej) wyposażony w Bluetooth i aparat fotograficzny, aktywną aplikację mObywatel oraz połączenie z internetem. Od stycznia 2018 r. aplikacja będzie również dostępna na urządzenia z iOS.

mTożsamość korzysta z aktualnych danych (znajdujących się w rejestrach państwowych) takich jak: imię, nazwisko, data urodzenia, numeru PESEL, czyli danych z rejestru PESEL, oraz zdjęcia, terminu ważności, numeru dowodu, informacji, kto wydał dokument – czyli danych z Rejestru Dowodów Osobistych. I właśnie te dane możemy w każdej chwili wyświetlić na ekranie swojego smartfona. Natomiast przekazać komuś lub pobrać od kogoś (z telefonu na telefon) możemy tylko część z nich i są to: imię i nazwisko, zdjęcie i numer dowodu oraz informację, kto go wydał.

Dzięki mTożsamości sprawdzimy tożsamość i wymienimy się danymi bez spisywania, skanowania czy fotografowania dowodu osobistego. Trzeba jednak pamiętać, że wymienimy się danymi tylko z innymi użytkownikami aplikacji mObywatel. mTożsamość nie zastąpi też dowodu osobistego w banku, urzędzie, podczas kontroli drogowej lub przekraczania granicy.

Ze względów bezpieczeństwa dane zapisane w telefonie są zaszyfrowane i podpisane certyfikatem wydanym przez Ministerstwo Cyfryzacji. Certyfikat potwierdza również autentyczność danych. Dostajemy go przy aktywacji aplikacji – jest przypisany do użytkownika i jego telefonu. Dostęp do danych jest zabezpieczony hasłem dostępu, które wybieramy przy aktywacji aplikacji.

Wiarygodność danych innej osoby potwierdza status certyfikatu. Zobaczymy go podczas wymiany danych oraz w historii pobranych danych. Dodatkowo możemy sprawdzić aktualność certyfikatu online. Trzeba pamiętać, że dane, które pobieramy od innego użytkownika za pomocą mTożsamości, podlegają przepisom o ochronie danych osobowych, dóbr osobistych i prywatności. To oznacza, że nie możemy ich publikować ani udostępniać innym osobom.

W grudniu 2017 r. MC udostępni aplikację weryfikacyjną dla sektora komercyjnego (m.in. firm ubezpieczeniowych czy banków). Natomiast w 2018 r. planujemy aktywację aplikacji w administracji publicznej oraz uruchomienie kolejnych usług, takich jak: mDowódOsobisty, mPrawoJazdy, mKartaMiejska, mLegitymacjaStudencka, czy mKartaDużejRodziny.

Czytaj także: Revolut też chce zostać bankiem

Kiedy można spodziewać się udostępnienia krajowego węzła e-tożsamości?

Dwa najważniejsze projekty Ministerstwa, czyli wspomniany Węzeł Krajowy oraz Platforma Integracji Usług i Danych, mają doprowadzić do tego, żeby państwowe systemy zaczęły się nie tylko widzieć, ale też wymieniać danymi. Tym bardziej, że już od 10 lat mamy przepis, który mówi, że jeżeli państwo ma w którymkolwiek systemie jakieś dane obywatela, to nie może od niego żądać, żeby wpisywał czy załączał je jeszcze raz.

Tak więc dzięki obu projektom obywatel będzie miał ogromne ułatwienia w wypełnianiu wniosków, korzystaniu z usług, czy składaniu podań do urzędów. To wygoda i oszczędność, czasu i pieniędzy. Ponadto dzięki Węzłowi Transgranicznemu już w 2018 roku polscy obywatele będą mogli logować się swoim krajowym loginem i hasłem do e-usług udostępnianych przez portale administracji innych krajów Unii Europejskiej. Więcej na ten temat można przeczytać tutaj – Już w 2018 r. jeden login do portali publicznych w całej UE.

Polska jest dziesiątym krajem, który uzyskał potwierdzenie Komisji Europejskiej. Obecnie trwa pilotaż systemu.  Technicznie Węzeł Krajowy jest gotowy, a Platforma Integracji Usług i danych jest w toku prac. Czekamy na decyzję rządu w tej sprawie.

Czytaj także: Polski FinTech Loando wchodzi na rynek rosyjski ze swoją porównywarką

A co z inicjatywami? Na co warto zwrócić uwagę?

Warto zwrócić uwagę m.in. na następujące inicjatywy:

  • Platforma Integracji Usług i Danych (PIUiD) – Ministerstwo Cyfryzacji złożyło wniosek o dofinansowanie projektu stanowiącego kolejny krok w kierunku cyfrowej administracji. Dzięki cyfrowej wymianie informacji przez różne urzędy i ich systemy, wiele różnych spraw będzie można załatwić jednym formularzem online lub w jednym miejscu. PIUID to wygoda i oszczędność czasu obywateli.
  • Kronik@ – projekt zakłada stworzenie w ramach istniejącej infrastruktury państwa miejsce do długotrwałego przechowywania zasobów kultury i nauki, utworzenie repozytorium cyfrowych zasobów i budowę platformy integrującej wszystkie dotychczasowe portale w tym obszarze, wraz z wyszukiwarką umożliwiającą przeszukiwanie metadanych wszystkich zintegrowanych zasobów. Projekt wkrótce powinien zostać zaakceptowany przez Komitet Rady Ministrów ds. Cyfryzacji (KRMC).
  • e-Doręczenia – to rodzaj ‘elektronicznego listu polecony’, który będzie można wykorzystywać w komunikacji, jako metodę równie skuteczną prawnie, jak wysłanie tradycyjnego listu poleconego za zwrotnym potwierdzeniem odbioru lub doręczenia osobistego.  Z chwilą wdrożenia e-Doręczeń obywatele i przedsiębiorcy będą mogli poprzez złożenie Deklaracji Cyfrowości (zapisanej w rejestrach państwowych) wymagać od podmiotów sektora publicznego komunikacji w postaci elektronicznej. Celem projektu jest budowa rynku elektronicznych doręczeń w Polsce. W jego ramach zostanie określony standard elektronicznych doręczeń w Polsce na bazie standardów unijnych oraz zapewnione będzie niezbędne otoczenie prawne i biznesowe oraz przygotowane zostaną potrzebne narzędzia IT.
  • e-Zamówienia – projekt zakłada wdrożenie platformy e-Zamówienia, która zapewni kompletność i spójność informacji o funkcjonowaniu rynku zamówień publicznych w Polsce. Umożliwi to skuteczne i efektywne sprawowanie funkcji nadzorczych i sprawozdawczych poprzez funkcjonalność zbierania i udostępniania danych dotyczących procesu udzielania zamówień publicznych z portali oferujących e-usługi w tym obszarze.

Jeżeli interesują Was inne projekty związane z cyfryzacją administracji i codziennego życia zachęcamy do zapoznania się z tekstem na temat Centralnego Ośrodka Informatyki – Centralny Ośrodek Informatyki – za kulisami budowy cyfrowego państwa.